Vegan

Hayvan ürünlerini hayatın neredeyse her noktasından çıkarmak olarak bilinen veganlık günümüzde gitgide daha da popüler olmaya devam eden bir yaşam tarzı olmaya başladı. Ülkemizde vejetaryenlik ve veganlığı çok bilmeyen genel kitle açısından konu yalnızca bir besleme biçimi konusuna indirgense de, aslında veganlık sadece beslenme ve diyetle alakalı değil. Aksine, vejetaryenlik ve veganlığın bir yaşam tarzı olması, arka planında geniş bir felsefeye dayanmasından ötürüdür diyebiliriz.

Günümüzde daha da popüler olmaya devam eden veganlık, bir başka adıyla sıkı vejetaryenlik, yaygınlaştıkça genel kitle açısından daha çok merak ediliyor. Bu yazımızda, veganlık hakkında en çok merak edilen 11 soruyu cevaplandırmaya çalışacağız. Keyifli okumalar.

1- Vegan Diyeti Nedir?

Vegan veya bitki bazlı bir diyet; et, süt ürünleri ve yumurta dahil hiçbir hayvansal ürünü içermez. İnsanlar bunu doğru bir şekilde uyguladığında vegan diyeti yeterli besleyicilikte olabilir, kronik hastalık riskini azaltabilir ve kilo vermeye yardımcı olabilir.

Vejetaryen bireyler et ve balık ürünlerini diyetlerine eklemezler. Ancak süt ve süt ürünlerinin vejetaryen bir diyette yer alması oldukça yaygındır. Et ürünlerinin bulunmadığı bir diyet çeşitli nedenlerle sağlıklı bir hayatın devamlılığı için yardımcı olabilir. Bunun sebeplerinden biri ise, vejetaryen diyet uygulayan bireylerin antioksidan ve lif açısından zengin sağlıklı, bitki bazlı gıdaları yüksek oranda tüketmesidir.

Vejetaryen diyet uygulayan kişiler et veya balık ürünlerini tüketmez. Ancak yumurta ve süt ürünlerinin tüketimine diyet tercihine göre devam edebilirler. Bir kişinin sağlıklı bir hayat için ihtiyaç duyduğu tüm besin ihtiyaçlarını almak için et tüketmesi gerekmez. Aksine, et ürünlerinin bulunmadığı bir diyet çeşitli nedenlerle sağlıklı bir hayatın devamlılığı için yardımcı olabilir. Bunun nedeni ise, vejetaryen diyet uygulayan bireylerin antioksidan ve lif açısından zengin sağlıklı, bitki bazlı gıdaları yüksek oranda tüketmesidir (1, 2).

Kısıtlayıcı bir diyet olarak görülmeyen vejetaryen diyeti, insanların çok çeşitli bitki ürünleri ve baklagiller yemelerini olanaklı kılmaktadır. En yaygın vejeteryan diyeti, bitki bazlı gıdalardan oluşur. Çoğu vejeteryan birey, kırmızı et, balık, tavuk veya diğer hayvansal protein türlerini tüketmezken farklı yazılarımızda da bahsettiğmiz gibi; vejetaryen diyetin farklı türleri olması sebebiyle, bu diyette tüketilen gıdalarda değişiklik gösterebilmektedir.

Hayvan ürünlerinin kısmen çıkarıldığı bir diyet ve yaşam tarzı olan vejetaryenlik, günümüzde gitgide daha da popüler olmaya başladı diyebiliriz. Vejetaryenlik, kimi zaman din ya da çevre duyarlılığı amaçlı tercih edilse de, sağlıklı bir hayat için de tercih ediliyor. En yaygın vejetaryen diyeti bitki bazlı bir diyetten oluşuyor. Öte yandan, balık ve yumurta gibi bazı hayvansal ürünlerin tüketiminin uygun görüldüğü diyetler de mevcut. Genel olarak ise vejetaryen diyetlerde et tercih edilmiyor (1, 2).

Vegan ve vejetaryen diyetler, günümüzde daha da popüler hale geldi diyebiliriz. Vejetaryenlik veganlıktan daha hafif bir diyet türüne sahip olsa da, vejetaryenlikte genellikle et, balık ve kümes hayvanlarınının tüketiminden kaçınılırken hayvanların ürettiği bal, yumurta, süt gibi gıdalar diyetlerde yerini alabiliyor. Ancak tek bir veganlık veya vejetaryenlik bulunmayıp, hem veganlıkta, hem de vejetaryenlikte farklı diyet türleri bulunuyor. Farklı etik kaygılar veya düşünce biçimlerinin sonucu oluşan bu vejetaryen türleri (1, 2) bu yazımızın konusu. Keyifli okumalar.

Sağlıklı beslenme her yaşta önemlidir. Çeşitli meyveler, sebzeler, tahıllar, proteinli yiyecekler ve süt ürünleri veya güçlendirilmiş soya alternatifleri yiyin. Ne yiyeceğinize veya içeceğinize karar verirken, besin değeri yüksek ve ilave şeker, doymuş yağ ve sodyum açısından sınırlı seçenekleri seçin. Bu ipuçlarıyla başlayın:

Basit Değişiklikler Yapın

Sebzeli ve nohutlu makarna, sebzeli pizza, sebzeli lazanya, tofu-sebze kızartma ve baharatlı fasulye gibi ana yemekler yaratın.

Geniş çaplı bir çalışmaya göre, daha fazla bitki içerikli beslenen yetişkinler daha uzun yaşama şansına sahip olabilir.

Araştırmalar, yediğiniz gıdaların sağlığınızı etkilediğini göstermiştir. Meyve ve kabuklu yemişler gibi belirli yiyecekleri yemek ölüm oranlarının azalmasıyla ilişkilendirilirken, kırmızı et ve işlenmiş et gibi diğer yiyecekler ölüm oranlarının artmasıyla ilişkilendirilmiştir. Bununla birlikte, genel yeme düzenlerini ve ölüm oranlarını karşılaştıran çalışmalar, karışık sonuçlar vermiştir.

Veganlık, hayvanların yiyecek, giyecek veya başka herhangi bir amaçla her türlü sömürü ve zulme maruz kalmasını - mümkün ve uygulanabilir olduğu ölçüde - dışlamaya çalışan bir felsefe ve yaşam biçimidir; ve buna ek olarak, hayvanların, insanların ve çevrenin yararına hayvansız alternatiflerin kullanımını teşvik eder. Beslenme bakımından, tamamen veya kısmen hayvanlardan elde edilen tüm ürünlerden vazgeçmeyi ifade eder.