Yağda çözünebilen ve karaciğerde depolanan vitamin D vücudun sağlığı için oldukça önemlidir. Özellikle kemik sağlığı için önemli rol oynayan D vitaminin hormon olarak görev yaptığı bazı durumlar da vardır. Bu sebeple, vitamin D sağlığımız için vazgeçilmez bir vitamindir. Günümüzün yaşam koşulları sebebiyle birçok insan D vitamini eksikliği rahatsızlığı yaşaması yanı sıra D vitamini fazlalığı da özellikle çocuk yaşta sık görülen bir durum haline geldi. Fazla vitamin D alımı, zehirlenmelere yol açabilir ve ileri seviyede kişide kalp ve böbrek rahatsızlıklarına neden olabilir. D vitamini testi yaptırmadan vitamin takviyesi almak ise bu sorunun en büyük nedenlerinden biri. Bebeklerde D vitamini zehirlenmesi yaygın olmasıyla birlikte erken teşhis edilemediği durumlarda ölümcül bir sonuca yol açabilir. D vitamininin yüksekliği durumunda, kişide mide bulantısı, kabızlık, kusma ve bilinç kaybı gibi belirtiler yaygın olarak görülür. Ek olarak, aşırı derecede vitamin D alınmasıyla, bireyde eklem kireçlenmesi, yüksek tansiyon ve kanda kalsiyum seviyesi artışı gibi gündelik hayatı kısıtlayacak türden rahatsızlıklar da baş gösterebilir (1, 2). Bu yazımızda, ‘‘ D vitamini fazlalığı belirtileri nelerdir, D vitamini zehirlenmesi nedir ve D vitamini kilo yapar mı?’’ sorularına yanıt vermeye çalışacağız. İyi okumalar.
D Vitamini Fazlalığı Belirtileri
D vitamini fazlalığı, D vitamini eksikliği gibi kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyebilir. Özellikle çocuk yaşlarda görülen bu rahatsızlık kişinin ilerideki hayatını da etkileyebilecek sonuçlara yol açabilir. D vitaminin fazlalığı durumunda görülen en yaygın belirtiler ise şöyledir:
- Kemik Ağrısı: D vitaminin fazla alındığında kanda kalsiyum seviyesinde artış olur. Kandaki kalsiyum seviyesinin artması da kemikler için oldukça olumsuz sonuçlar doğurur. Çünkü vücut ekstra kalsiyumu kemiklere bağlayacak minerallere sahip olmayabilir. Kişi erken önlem almaz ise ileri seviyede kemik ağrıları ve kemiklerin hassaslaşması gibi rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.
- Dehidrasyon: Vitamin D'nin fazla alımı böbreğin diğer işlevlerini kısıtlayabilir. Bu durum da kişinin aşırı derecede idrar üretmesine sebep olabilir. Fazla idrar üretimi kişinin yüksek derecede su kaybı yaşamasına sebep olur. Bu sebeple, dehidrasyon vitamin D fazlalığı belirtileri arasında yaygın görülen bir belirtidir.
- Kusma ve Mide Bulantısı: D vitaminini fazla alan bireylerde kusma ve mide bulantısı oldukça sık görülür. Bunun sebebi D vitamini zehirlenmesi olabilir.
- Yüksek Tansiyon: Yüksek tansiyon hem vitamin D eksikliğinin hem de vitamin D fazlalığının bir sonucu olabilir. Bu sebeple, vitamin D testinin önemi büyüktür. Vitamin D değerlerinin ölçülmesinin ardından bir tedaviyle yüksek tansiyonun önüne geçilebilir.
- Yorgunluk: D vitamininin fazla alınmasının neden olduğu başka bir belirti ise yorgunluktur. Su kaybının fazla olması ve kusmanın sıklaşması durumunda bu rahatsızlık artabilir (2, 3).
Fazla D Vitamini Kullanmak Zararlı mı?
Test yaptırmadan D vitamini takviyesi almak zehirlenmeye yol açabilir. Ek olarak, kişinin böbrek, karaciğer ve kalp gibi organlarında rahatsızlıklar yaşamasına sebep olabilir. Özellikle, D vitamini damlası yan etkileri kişinin hayatını kısıtlar. Bu sebeple, doktor tavsiyesi olmadan herhangi bir destek gıda kullanılması önerilmez.
D vitamininin testi sayesinde, bir diyete başlayabilir ve D vitamininin zararlarını en aza indirebilirsiniz. Aksi halde, kötü sonuçlara yol açabilecek rahatsızlıkları yaşama oranınız artacaktır (2, 3, 4).
Fazla D Vitamini Kilo Yapar Mı?
Vitamin D özellikle karın ve çevresindeki yağlanmaları kalsiyum etkinliğini artırarak önlemeye çalışır. Bu sebeple, yeteri kadar alınmadığında kalsiyumun etkinliği azalır ve kilo alımı olabilir. Öte yandan, D vitamininin fazla alımı kişinin kilo kaybetmesine sebep olabilir. Kalsiyumun etkinliğinin artması kişinin daha fazla yağ yakmasına sebep olabilir ve istenmeyen kilo kayıplarına sebep olabilir.
D vitaminin fazla alınması durumunda kilo kaybı olmasının başka bir nedeni ise kişinin sık sık kusması ve dehidrasyon yaşaması da olabilir. Fazla su ve gıda kaybı vücudu savunmasız bırakacağından kişinin hastalıklara yakalanması da kolaylaşır. Bu sebeple, vücudun ihtiyacı kadar vitamin D alımı en doğrusudur ve ihtiyaç olarak alınan vitamin D kişinin sağlıksız kilo almasını ve vermesini engeller (5, 6).
D Vitamini Yan Etkileri
Fazla vitamin D yan etkileri birçok bireyde görülen bir durumdur. Özellikle bilinçsiz kullanılan vitamin D takviyeleri bu sorunun başlıca nedenidir. En yaygın olarak görülen yan etki ise zehirlenmedir. D vitamini fazlalığı en kolay bu şekilde tespit edilir ve erken alınan önlemlerle yan etkiler en aza indirilebilir (2, 3, 4).
D Vitamini Zehirlenmesi Nedir?
Vitamin D zehirlenmesi kişinin ihtiyacından fazla vitamin D almasından kaynaklanan bir sorundur. Bu durum kendini sık sık baş dönmesiyle ve mide bulantısıyla gösterebilir. İlerlemesi durumunda kişide kusma ve organlarda hasar görülür. Özellikle böbrek ve karaciğerde büyük hasarlar bırakabilen bu rahatsızlık kişinin ileriki hayatını zora sokabilir (3).
D Vitamini Zehirlenmesi Nasıl Anlaşılır?
Vitamin D zehirlenmesinde kusma, mide bulantısı ve baş dönmesi gibi sorunlarla karşılaşılabilinir. Ek olarak, vitamin D testi erken teşhis için oldukça önemlidir. Düzenli bir şekilde yaptırılan vitamin D testleri kişinin zehirlenmesini önler ve günlük ihtiyacının karşılamasını sağlar.
Testin yapılmadığı durumlarda ise önceden bahsettiğimiz belirtilerden herhangi birinin görülmesi vitamin D zehirlenmesi yaşadığınızın göstergesi olabilir. Belirtilerden herhangi birine sahipseniz doktor desteği almanızı öneririz (7, 8).
D Vitamini Zehirlenmesi Belirtileri
D vitamini zehirlenmesi belirtileri kişinin dayanıklılığına göre değişiklikler gösterebilir. Her ne kadar herkesi kötü etkileyebilecek belirtilere sahip olsa da kimi durumlarda kişinin ölümüne sebep olabilir.
En yaygın olarak görülen mide bulantısı, baş dönmesi ve kusma belirtileri D vitaminin zehirlenmesinin en zararsız belirtileridir. Bu belirtilerin ileriye gitmesi sonucunda kişinin dehidrasyon yaşaması, kas ve kemik ağrısı gibi diğer belirtilerin de sıklığı artabilir (7,8).
D Vitamini Zehirlenmesi Tedavisi
Vitamin D zehirlenmesinin erken teşhis edildiği durumlarda kolay bir şekilde çözülebilen bir rahatsızlık olmasına rağmen kimi durumlarda zehirlenme ölümcül olabiliyor. En yaygın D vitamini zehirlenmesi tedavisi ise, vitamin takviyesinin kesilmesidir. Dehidrasyon durumunun da düzenlenmesinin ardından kişiye diüretik eklenir ve fazla kalsiyumun atılması sağlanır.
Her ne kadar önlemler alınsa da kişinin vitamin D fazlalığını atması uzun sürebilir. Bu sebeple, tedavi doktor gözetiminde devam eder ve bu süreç 1 aya yakın sürebilir. Zehirlenmenin neden olduğu kemik direnci kaybı gibi diğer sorunlar da atlatılana kadar hasta gözetimde tutulur ve vitamin D testleri yapılır (7).
Kaynakça:
- Vitamin D Excess
- Can Too Much Vitamin D Hurt You?
- What is vitamin D Toxicity?
- What are the Symptoms of Vitamin D Excess
- Vitamin D Can Affect Your Weight
- Can Vitamin D Help You Lose Weight
- What's to Know About Hypervitaminosis D?
- Vitamin D Toxicity–A Clinical Perspective