Vejetaryen diyet uygulayan kişiler et veya balık ürünlerini tüketmez. Ancak yumurta ve süt ürünlerinin tüketimine diyet tercihine göre devam edebilirler. Bir kişinin sağlıklı bir hayat için ihtiyaç duyduğu tüm besin ihtiyaçlarını almak için et tüketmesi gerekmez. Aksine, et ürünlerinin bulunmadığı bir diyet çeşitli nedenlerle sağlıklı bir hayatın devamlılığı için yardımcı olabilir. Bunun nedeni ise, vejetaryen diyet uygulayan bireylerin antioksidan ve lif açısından zengin sağlıklı, bitki bazlı gıdaları yüksek oranda tüketmesidir (1, 2). Araştırmalara göre, vegan veya vejeteryan bir diyetin kardiyovasküler rahatsızlıkların ve çeşitli kanser türlerinin riskini azaltabileceğini göstermektedir. Et içermeyen bir diyet, obezite ve tip 2 diyabeti riskini de azaltabilir (3, 4).
Bununla birlikte, bir bilirkişi ya da hekim tavsiyesi ile vejataryen diyet, çocuklar, gençler ve hamile veya emziren kadınlar da dahil olmak üzere her yaştan insanın ihtiyaçlarını karşılayabilir. Bu durumda önemli olan vücudun ihtiyaçlarının karşılanabildiği bir besin programramına sahip olmaktır. Veganlık ve vejetaryenliğin artması nedeniyle de çeşitli besinlere ulaşmak da kolaylaşmıştır. Böylece, daha geniş çaplı bir vejetaryen diyet ile vücudun ihtiyaçları karşılanabilir. Bu yazımızda, vejetaryen beslenme faydaları, doğru vejeteryan beslenme yapılmadığında karşılaşılabilecek sorunlar, vegan ve vejetaryan beslenmede gıda takviyesi kullanımı konularına değinmeye çalışacağız. Keyifli okumalar.
Vejeteryan Beslenme Faydaları
"Bitki bazlı diyet", kişinin et veya süt ürünleri tüketmediği anlamına gelmez, yalnızca bitki kaynaklarından yapılan gıda tüketimi tercihi anlamına gelebilir. Günümüzde, vejetaryen yemekler, et yiyen bireyler arasında bile popülerlik kazanıyor. Gittikçe daha fazla kişi et alımını azaltması sebebiyle vejetaryen ve vegan diyetleri sağlıklı mı? sorusu bizleri karşılıyor. Araştırmalara göre, uygun şekilde planlanmış vejeteryen diyetler sağlıklı olarak görülür. Ek olarak, beslenme açısından yeterlidir ve belirli hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde sağlık yararları sağlayabilir (1, 2). Vejetaryen beslenmenin yaygın olarak bilinen faydaları ise şöyledir:
- Kilo Kaybı: Araştırmalara göre sağlıklı bir vejetaryen diyet, kilo vermede yardımcı olabilir. Öte yandan, bu durum için daha fazla araştırma gerekmektedir (5).
- Kanser Riskini Azaltabilir: Et içermeyen bir diyetin kanserden bir miktar koruma sağlayabileceği düşünülüyor. Araştırmalara göre, vejetaryen bir diyet çeşitli kanser türlerinin riskini azalatabilir (4).
- Kalp Sağlığını Olumlu Etkiler: Araştırmalara göre, vejeteryen diyet uygulayan bireylerde kalp rahatsızlıklarına daha az rastlanmıştır (5, 6, 7).
- Diyabet Riskini Azaltır: Vejetaryen bir diyet uygulayan kişilerin diyabet rahatsızlığına sahip olma olasılığı daha düşük olabilir. Bunun bir nedeni, tam tahıllar, meyveler, sebzeler, baklagillerin diyette daha fazla yer almasıdır. Bu sayede, sağlıksız yağların alımı azalabilir (8, 9).
Vejetaryen diyetin bu faydalarının yanı sıra, diyet tercihi ve vücut ihtiyaçlarına göre de vejetaryen diyetten elde edilebilecek faydalar çeşitlenebilir.
Vejeteryan Olmanın Potansiyel Zararları
Sağlıklı ve iyi planlanmış bir vejetaryen diyeti uygulamak sağlık açısından faydalı bir adım olarak görülmesine rağmen, vejetaryen ve daha sıkı vegan diyetler kimi zaman vücut sağlığını olumsuz yönde de etkileyebilir. Bunun en büyük nedeni ise, vejeteryan gdaların, vejeteryan olmayan gıda maddelerine göre daha az proteine sahip olmasıdır denebilir. Ek olarak, vejetaryen yiyecekler kalsiyum açısından da genelde yoksundur. B12 ve D vitaminleri, birçok bitki bazlı gıdada bulunmaz. Öte yandan, gıda alımı uygun şekilde planlandığı sürece bu besinler karşılanabilir, ancak kimi durumlarda takviye gerekebilir (6).
Vegan ve Vejetaryen Beslenmede Gıda Takviyesi Kullanımı
Vegan diyetlerle ilgili ortak bir endişe, vücudunuza ihtiyaç duyduğu tüm vitamin ve mineralleri sağlayıp sağlamamasıdır. Her ne kadar bazı araştırmalar bitki bazlı bir diyetin tüm günlük besin gereksinimlerini kolayca karşıladığını iddia etse de bazı karşı fikirlerde mevcuttur. Bu karşıt görüş ifade eden araştırmalarda örneğin, B12 ve D vitamini eksikliği gibi problemlerin görülebileceği düşünülür. Bu gibi durumlarda ise takviye gıdalar devreye girmektedir.
B12 ve D vitamini eksikliği, hayvan ürünlerinin tüketilmemesi sonucunda oluşabilir ve bir vegan ya da vejetaryen birey bu sorunla karşılaşabilir. Ek olarak, kalsiyum ve demir ihtiyacının karşılanması da bitki bazlı bir diyette daha zor hale gelebilir. Bu durumda da bir takviye gıda tercihine gidilebilir. Takviye edici gıda çeşitlerinin ise bir hekim tavsiyesi alarak kullanılması sağlığımız açısından önemlidir (11).
Sağlıklı Vegan, Vejetaryen Ürünler için Bikalite Vegan Market
Takviye edici gıdalarda ve diğer vejetaryen ürünlerinde kullanılan ürünün güvenli olması oldukça önemli bir husustur. Bikalite’de, ürünlere ve üretici firmalara ait olan belgeler hassasiyetle incelenir, yalnızca kalite kriterlerimize uygun ve orjinal ürünler beğeninize sunulur. Bikalite’deki geniş vegan market çeşitleriyle sizin ve sevdiklerinizin günlük besin ihtiyaçlarınızı karşılayabilir, Bikalite’den gönül rahatlığıyla alışverişlerinizi yapabilirsiniz.
Kaynakça:
- What to know about the vegetarian diet
- The Vegetarian Diet: A Beginner's Guide and Meal Plan
- Vegetarian, vegan diets and multiple health outcomes: A systematic review with meta-analysis of observational studies
- The effects of plant-based diets on the body and the brain: a systematic review
- Vegetarian Diets and Weight Reduction: a Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials
- Vegan Diets Can Reduce Chronic Diseases
- Low-Calorie Vegetarian Versus Mediterranean Diets for Reducing Body Weight and Improving Cardiovascular Risk Profile: CARDIVEG Study (Cardiovascular Prevention With Vegetarian Diet)
- Vegetarian Diets and the Risk of Diabetes
- Vegetarian diet: Can it help me control my diabetes?
- Are There Health Downsides To Vegetarian Diets?
- 7 Supplements You Need on a Vegan Diet