Vegan ve vejetaryen diyetler, günümüzde daha da popüler hale geldi diyebiliriz. Vejetaryenlik veganlıktan daha hafif bir diyet türüne sahip olsa da, vejetaryenlikte genellikle et, balık ve kümes hayvanlarınının tüketiminden kaçınılırken hayvanların ürettiği bal, yumurta, süt gibi gıdalar diyetlerde yerini alabiliyor. Ancak tek bir veganlık veya vejetaryenlik bulunmayıp, hem veganlıkta, hem de vejetaryenlikte farklı diyet türleri bulunuyor. Farklı etik kaygılar veya düşünce biçimlerinin sonucu oluşan bu vejetaryen türleri (1, 2) bu yazımızın konusu. Keyifli okumalar.
Semi Vejetaryen Nedir?
Semi vejetaryen diyeti esasen vejeteryan diyete esnek bir bakış açısı sağlar. Yani hala meyvelere, sebzelere, kepekli tahıllara, baklagillere ve kuruyemişlere diyette yer verilirken, ek olarak çok sık olmamakla birlikte et ürünlerine de bu diyette yer veriliyor. Bu nedenle hem et ürünlerinden uzaklaşmak istemiyor, hem de bitki bazlı bir diyet denemek istiyorsanız semi vejetaryen diyeti sizin için uygun olabilir (3, 4). Öte yandan, bu diyetin de et tüketimini azaltmaya destek olduğunu eklemeyi unutmayalım.
Lakto Vejetaryen Nedir?
Lakto vejetaryen diyet; et, kümes hayvanları, deniz ürünleri ve yumurtaları hariç tutan bir vejetaryenlik türüdür. Diğer bazı vejeteryen diyetlerin aksine, yoğurt, peynir ve süt gibi bazı süt ürünlerini içerir. İnsanlar genellikle çevresel veya etik nedenlerle lakto-vejetaryen bir diyet benimser. Ek olarak, sağlık nedenleriyle diyete uymayı tercih eden bireyler de mevcuttur çünkü et ve diğer hayvansal ürünlerin alımını azaltmak, çeşitli sağlık yararları ile ilişkilendirilmektedir (5, 6).
Ovo Vejetaryen Nedir?
Bir ovo vejetaryen diyeti, yumurta dışındaki hiçbir hayvansal gıdayı içermez. Et, kümes hayvanları, balık veya süt gibi ürünler bu diyette yer almaz; ancak yumurta, yumurta akı ve mayonez gibi yumurta içeren yiyecekler ve bazı unlu mamuller diyette yerini alır (7).
Ovo-vejetaryen diyeti, tüm hayvansal kaynaklı gıdaları ve yan ürünleri tamamen hariç tutan vegan diyetlerden; süt ürünleri ve yumurtaları içeren ancak et, kümes hayvanları veya balıkları içermeyen diyetlerden daha az popüler olan bir diyettir. Her türden iyi planlanmış vejeteryen diyetler, besleyici ve çok sağlıklı olma eğiliminde olsa da bazı bireylerin diğer türler yerine ovo-vejetaryen beslenmeyi seçmesinin birkaç nedeni vardı.
Yumurtalar hem ekonomik hem de besleyici besinlerdir, bu da onları neredeyse her diyete kolayca adapte edebilir. Yüksek kaliteli protein, B vitaminleri ve anti-inflamatuar bileşikler kaynağı olarak diyetlerde yer alırlar. Ovo_vejetaryen diyeti, vejetaryan olmak isteyen ancak süt ürünlerine alerjisi veya hassasiyeti olan biri için de uygun bir seçim olacaktır (8).
Lakto Ovo Vejetaryen Nedir?
Bir lakto ova diyeti, et, balık ve kümes hayvanlarını hariç tutan, ancak süt ve yumurtaları içeren öncelikle bitki bazlı bir diyettir. Adında "lakto" süt ürünlerini, "ovo" ise yumurtaları ifade eder. Birçok insan, etik, çevresel veya sağlık nedenleriyle hayvansal ürün alımını azaltmak için lakto-ovo-vejataryen bir diyet benimser (9).
Polo Vejetaryen Nedir?
Polo vejetaryen diyet, tavuğa izin verilen, ancak kırmızı et ve diğer et ürünlerine izin verilmeyen bir tür yarı vejetaryenlik türüdür. "Pollo" ön eki İspanyolca'da "tavuk" anlamına gelse de, bu diyeti uygulayan bireyler genellikle hindi ve ördek de dahil olmak üzere tüm kümes hayvanlarına diyetlerinde yer verebilirler. Bazı polo vejetaryen bireylerin diyetlerine yumurta ve süt ürünleri de eklemeleri oldukça yaygındır. Bu vejeteryan diyet türüne ek olarak, balık ve deniz ürünleri yiyen bireyler ise peske polo_vejeteryen olarak kabul edilir (10).
Pesketaryen Vejetaryenlik
Bu diyete uyan bireyler, balık hariç tüm et ve hayvan etlerini yemekten kaçınır. Pesketeryan, balık ve karides, somon gibi deniz ürünlerinin öğünlere eklenmesiyle vejeteryan diyetini sürdüren kişidir. Pesketaryen diyette tofu, fasulye, baklagiller, sebzeler, tahıllar, meyveler ve süt ürünleri de yer alabilir. Bu diyetin bir yararı, kişinin diyetinin gerekli bir parçası olan Omega-3 yağ asitlerinde yüksek olan balık veya balık yağlarının vücuda kazandırılmasıdır (11, 12).
Güvenilir Vegan, Vejetaryen Ürünler Bikalite’de
Bikalite kaliteli, belgeli ve orijinal ürünleri üreticiden doğrudan sizlere ulaştırır. Ürünlere ve üretici firmalara ait olan belgeler Bikalite uzman ekipleri tarafından hassasiyetle incelenir. Bikalite Vegan Market’te yalnızca vegan sertifikasına sahip veya üretici tarafından vegan olduğu beyan edilen ürünler bulunur. Bikalite’den farklı vegan/vejetaryen ürünleri gönül rahatlığıyla temin edebilir, sizin ve sevdiklerinizin günlük ihtiyaçlarınızı karşılabilir, önerilerinizle kalite süreçlerimize katkıda bulunabilirsiniz.
Kaynakça:
- What to know about the vegetarian diet
- The Vegetarian Diet: A Beginner's Guide and Meal Plan
- What is Flexitarian Diet?
- The Flexitarian Diet: A Detailed Beginner’s Guide
- Lacto-Vegetarian Diet: Benefits, Foods to Eat, and Meal Plan
- Health Risks Associated with Meat Consumption: A Review of Epidemiological Studies
- Ovo-Vegetarian Diet: A Complete Guide and Meal Plan
- What is the Ovo Vegetarian Diet?
- Lacto-Ovo-Vegetarian Diet: Benefits, Downsides, and Meal Plan
- Do Some Vegetarians Eat Chicken? The Pollotarian Diet Explained
- What Is a Pescatarian?
- Vegan, Vegetarian, Pescatarian, Flexitarian and Macrobiotic Diets – What’s the Difference?