Korona salgını ile beraber kullanmaya başladığımız maskeler farklı türlerde karşımıza çıkıyor. Cerrahi maske, N95 maske, FFP3 maske gibi maske çeşitleri virüse karşı yüksek koruma sağlarken, uygunsuz malzeme içeren ve filtre bulunmayan bez maske ve yıkanabilir maske çeşitlerinde koruyuculuk düşük seviyelerde kalıyor. Ucuzluğu, çok kullanımlık olması, farklı renk seçenekleri, rahatlığı veya kullanan kişinin bilgi eksikliği sebebiyle bez maskeler hala yaygın olarak kullanılıyor ve kullananın kendisini, çevresini ve tüm toplum sağlığını tehdit ediyor.
Çok kullanımlık maske olarak adlandırılan maskeler adlarından da anlaşılacağı üzere belli bir süre kullanıldıktan sonra yıkanarak tekrar kullanılıyor. Bu maskelerin kullanılmamasına yönelik çok sayıda uyarı yapılmasına rağmen maalesef bez maske kullanımı hala çok yaygın. Bu yazımızda bez maske özelliklerini, virüse karşı etkili maskelerden farklarını ve neden kullanılmamaları gerektiğini anlatacağız.
Yıkanabilir Maske Sağlıklı mı?
Yıkanabilir maske, ağzı ve burnu kapatan tek veya çok katmanlı bezden oluşan kumaş maskedir. Yıkama ve tekrar kullanım işlemi kullandığımız birçok eşya için geçerli olsa da maske için aynı şey söz konusu değildir. Maskenin yıkanabilir olması sağlıklı olduğu anlamına gelmez.
Sağlıklı maske koruyuculuğunu çok katmanlı olan ve standartlara uygun malzemelerle üretilen yapısından alır. Örneğin cerrahi maskelerin Spunbund - Meltblown - Spunbond katmanlarından oluşan 3 katlı yapısı (SMS maske olarak da bilinir), virüs ve bakteri gibi hastalık yapıcı patojenleri filtreler. N95 maske olarak bilinen solunum maskeleri de cerrahi maskelere benzer yapıda olup daha uzun süre kullanılabilen ve koruyuculuğu daha yüksek olan maskelerdir.
Yıkanabilir maske çeşitleri ise bu yapılarda değildir. Yukarıdakinin aksine bir veya daha fazla katlı tekstil ürünü bez bulundurur. Bu katmanlar virüse karşı sınırlı koruma sağlar. New South Wales Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, bez maske kullanan sağlık personeli arasında solunum yolu enfeksiyonlarının daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur (1). Başka bir deyişle bu maskelerin ulaşabileceği filtreleme oranı, bizi virüslerden ve özellikle COVİD-19 virüsünden koruyabilecek yeterlilikte değildir (2,3,4).
En İyi Meltblown Maske Markaları Bikalite’de
Ev Yapımı, Özel Tasarım Maskelere de Dikkat!
Bazı kişiler bez maskeleri evlerinde kendileri dikiyor. Renk veya desen olarak daha albenili olsa da ev yapımı, özel tasarım maskeler virüse karşı bizi korumaz ve bu sebeple birçok ülkede yasaklanmış durumdadır. Örneğin Almanya’da uzun süredir bez maske kullanımı yasaktır. Toplu taşıma veya süpermarket gibi yerlere sadece cerrahi maske veya N95 maske / FFP2 maske ile girilebilmektedir (5). Almanya’daki vaka sayılarındaki düşüklüğü de göz önüne alırsak, tek sebebi bu olmamakla birlikte, bu uygulamanın ne kadar doğru bir uygulama olduğu daha kolay anlaşılabilir (6).
Bikalite’de birçok içeriğimizde belirttiğimiz gibi; bir maskenin koruyuculuğu, onun standartlara uygun şekilde üretilmesi ve bu üretimini kalite belgeleriyle belgelemesiyle anlaşılır. Evde dikilen maskelerde bu imkansızdır. Koruyuculuk bakımından düşük seviyede olan ev yapımı tasarım maskeler ne sizi, ne de çevrenizdekileri korur. Cambridge Üniversitesi’nde yapilan bir araştırma sonucu da bu dediklerimizi desteklemektedir. Araştırma sonuçlarına göre ev yapımı maskeler en son seçenek olarak düşünülmelidir, çünkü bu maskeler kullanıcılarına en düşük korumayı sağlar. Solunum yoluyla bulaşan bir hastalığı engellemede yetersizdirler (7).
Desenli ve Renkli Maske diye Bez Maske Almayın
Bez maskeler piyasadaki çoğu cerrahi maske ve N95 maske gibi tek renk ve desensiz değil, çeşitli renklerde ve desenlerde üretildikleri için insanların dikkatlerini çekiyor. Bu maskelerin büyük çoğunluğu akreditasyonu olmayan üreticiler tarafından herhangi bir kalite kontrol sürecine girmeden üretiliyor.
Bir maskede olması gereken en önemli özellikler; maskenin standartlara uygunluğu, yüze tam oturması ve virüs gibi hastalık yapıcı patojenleri filtreleyebilmesidir. Her ne kadar görsel olarak daha güzel görünse de, bez yıkanabilir maske çeşitleri bu koşulları sağlayamaz.
Cerrahi maske üreticilerinin gelen talepler doğrultusunda sarısından mavisine, yeşilinden lilasına birçok farklı renkli maske çeşidi ürettiği koşullarda, artık kıyafetimize, isteğimize göre farklı renkte cerrahi maske takabiliriz. Dolayısıyla artık piyasada standartlara uygun, kaliteli renkli maske bulabilir, hem yüksek koruyuculuk elde ederken hem de rengarenk bir görünüme sahip olabiliriz.
Standartlara Uygun, Kaliteli Renkli Maske Seçenekleri
Standartlara uygun üretilmiş, azo boyar maddeler testini geçmiş, ÜTS kayıtlı maske markaları bikalite.com’da
Bez Maskenin Çok Katlı Olması Bir Şey İfade Etmiyor
Standartlara uygun cerrahi maskelerde dokusuz kumaştan oluşan 3 katman bulunur. Bu katmanlar yukarıda da bahsettiğimiz gibi Spunbond-Meltblown-Spunbond katmanlarıdır. Dokusuz ve çok küçük gözenekli olan antistatik kumaştan üretilen bu katmanlar maskelerin en önemli özelliğidir. Filtreleme oranları bez maske kumaşıyla karşılaştırılamayacak kadar yüksektir.
Artık her yerde karşımıza çıkan ve çift katlı bez maske veya 3 katlı bez maske olarak satılan bez maskelerde ise bu özellikler bulunmaz, dolayısıyla bu ürünler virüse karşı bizi etkin bir biçimde koruyamaz. Maskelerin çok katmanlı veya kalın olması insanlara psikolojik olarak iyi korunduğunu hissettirse de, bez maske kumaşının filtreleme yeteneği çok düşüktür ve katman sayısı da çok fazla bir şey ifade etmez. Uzmanların tavsiye ettiği çok katlı maske, propilen maddesinden, dokusuz kumaşlar kullanılarak katmanlı yapıda üretilen, SMS yapısında olan cerrahi maske veya toz maskesi çeşitleridir. Bez maskelerin çok katmanlı olmasının bu konu ile ilgisi yoktur. Bu sebeple çok katlı bez maske olarak satılan veya evde hazırlanan maskeler kaç katmanlı olursa olsun tercih edilmemelidir.
Geçmişte maske üretim teknolojisi bugünkü kadar gelişmiş değilken farklı maskeler kullanılmış olabilir. Örneğin 1918 İspanyol gribi salgınında bez maske, 1930 ve 1940`larda tüberküloza karşı gazlı bez maske kullanılmıştır. Teknolojideki gelişim bu tür maskelerin kullanımını gereksiz kılıp, yerine Spunbond-Meltblown-Spunbond katmanlı maskeleri getirmiştir. (8)
Missouri Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma sonucuna göre çeşitli kumaş ve malzemelerin filtreleme oranları şu şekildedir:
- 600 ilmekli çift katmanlı yastık kılıfı: %22
- 600 iplikli 4 katmanlı yastık kılıfı: %60
- Filtrelenmiş kalın yün iplik çift katmanlı bir fular: %21
- Kalın yün ipliği 4 katmanlı eşarp: %48,8
- %100 pamuklu çift katmanlı bir bandana: %18,2
- Yüzde yüz pamuklu 4 katmanlı bandana: %19,5 (9
Bu düşük koruyuculuk oranlarına karşın, Bikalite’nin size sunduğu standartlara uygun üretilmiş, kalite belgeli cerrahi maskeler ve koruyucu maskeler %99’a kadar koruma sağlar.
Yıkanabilir Maske Takmak Kendinizin, Ailenizin ve Toplumun Sağlığını Tehdit Eder
Sonuç olarak, yıkanabilir bez maskelerin çoğunluğu, kullanımı pratik veya daha rahat olsa da standartlara uygun malzemelerden doğru bir şekilde üretilmiş değildir. Yıkanabilir bez maske takmak, bizi virüse karşı korumadığı gibi, virüsle enfekte olmamız durumunda başkalarını da bizden korumaz. Uygun bir şekilde filtreleme yapamayan bu maskeler hem kendi sağlığımızı, hem de başta aile ve yakın çevremiz olmak üzere tüm toplumun sağlığını tehdit eder.
Bikalite olarak size kalite standartlarına uygun üretilmişi, yüksek koruma oranınan sahip cerrahi maskeler ve koruyucu maskeler sunuyoruz. Hem yetişkinler, hem de çocuklar için maske ihtiyacınızda Bikalite ürünlerini tercih edin, sağlıklı kalın.
Kaliteli, Belgeli ve Orijinal Ürünler Bikalite’de
Yalnızca standartlara uygun, belgeli ürünler uzman kalite ekibimiz tarafından seçilerek beğeninize sunulur. Üreticisinden doğrudan temin edilerek size ulaştırılır.
Kaynakça:
- A cluster randomised trial of cloth masks compared with medical masks in healthcare workers
- N95 Respirators, Surgical Masks, and Face Masks
- İyi N95 Maske Nasıl Olmalı?
- Cerrahi Maske Hakkında Merak Edilen 11 Soru
- Almanya′da toplu taşıma ve dükkanlarda FFP2 ya da cerrahi maske zorunluluğu
- Almanya′da koronavirüs vakaları düşüşte
- Testing the Efficacy of Homemade Masks: Would They Protect in an Influenza Pandemic?
- Maske ile İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar
- Can Fabric Face Mask Provide Protection from Virus?