COVID-19’un hayatımıza girmesinden itibaren, korunmadaki ana koruyucu ekipman olan cerrahi maske ile ilgili farklı mecralarda birçok farklı bilgiye rastlamak mümkün. Her ne kadar bu alanda ulusal veya uluslararası düzeyde uzman kuruluşlar (Dünya Sağlık Örgütü, Tabipler Birliği, hastalık kontrol ve önleme merkezleri, vb) bilimsel bilgi üretmeye veya toplumu yönlendirmeye çalışsada; yalan, yanlış ve hurafeleri içeren spekülatif bilgi üretimi kimi zaman genel ortamda çok daha hakim olabiliyor veya hakim olmasa da kafa karıştırabiliyor.
Maske
Cerrahi maskeler, uzun süredir hayatımızın vazgeçilmez bir parçası oldu. Maske kullanımı hepimize rahatsızlık verse de bu konuda en rahatsız olanların başında gözlük takanlar geliyor denebilir. Çünkü gözlük kullananlar virüsten korunmak için maske taktıklarında gözlükte buğulanma olabiliyor ve gözlük buğulanması görüşü kötü yönde etkiliyor. Bundan daha da önemlisi; gözlükte oluşan buharı temizleme ihtiyacı ile göze ve yüze temas etme oranını artırdığından, göz yoluyla virüsün bulaşma olasılığı da artıyor.
Covid-19 ile birlikte hayatımıza cerrahi maske ve solunum maskesi (*) diye iki kavram girdi ve bu kavramlar artık gündelik hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Sağlığımızı korumak için kullandığımız bu vazgeçilmez ürünlerin yoğun talebi ve yoğun arzı birçok sorunu da beraberinde getirdi. Sayısız kalitesiz, güvensiz ve sahte maske ailemizin ve toplumun sağlığını riske atmaya başladı. Bu durumun karşılığı olarak “ İyi maske nasıl anlaşılır?
Pandemi öncesinde yalnızca sağlık çalışanlarının kullandığı cerrahi maskeler, içinde bulunduğumuz zorlu dönemde COVİD-19 ile mücadelede ana aracımız oldu. Toplu taşımada, kalabalık mekanlarda, işyerlerinde kullandığımız, kimi zaman 12 saat yüzümüzden çıkarmadığımız / çıkaramadığımız maskelerin uzun süreli veya yanlış kullanımı sağlık açısından bazı olumsuz sonuçları beraberinde getirebiliyor. Diğer taraftan uygunsuz maske kullanımı da bu sorunları perçinleyebiliyor. Bu koşullarda, “ Maskenin zararı var mı? ” ya da “ Maskenin yan etkileri nelerdir?
Corona virüsüne karşı alınan en önemli önlemlerin başında gelen maskelerin kullanımı, bazı sorunları da beraberinde getirdi. Bunlarıdan bir tanesi olan maske kokusu meselesini bu yazımızda açıklığa kavuşturmak istedik. Maske kullanımı sırasında hissedilen kötü kokunun sebepleri şöyle sıralanabilir:
Virüsün bulaşmasını engellemek ve hastalıktan korunmak amacıyla maske kullanımına önem vermek gerekir. Hijyen ve maske ilk aşamada kişisel olarak alabileceğimiz en önemli tedbirlerdendir. Kalabalık ortamlarda, insanlarla sosyal mesafenin korunmasının zor olduğu ortamlarda maske kullanımının yakıcılığı artmaktadır. Dünyanın pek çok yerinde insanların hastalıktan korunması ve hastalığın yayılmasının önüne geçilmesi amacıyla kamu otoriteleri maske kullanımını zorunlu hale getirmiştir.
Maske takmamanın cezası hakkında hala uygulamada bazı karışıklıklar bulunuyor. Bazı vakalarda Umumi Hıfzıssıhha Kanunu'nun 282. maddesine göre Umumi Hıfzıssıhha Kurulu’nun aldığı tedbirlere uymamaktan dolayı 900 TL, bazı vakalarda ise Kabahatler Kanunu’nun 32. maddesine göre “emre aykırılıktan” dolayı (2020 yılı için) 392 TL olarak maske cezası kesiliyor. Bu cezalara karşı yapılan itirazlarda ise Sulh Ceza Hakimlikleri cezaları onarken, bazıları ise yasal dayanağı olmadığı için cezaları iptal ediyor.
N95 maske ve FFP3 maske çeşitlerinin koruyuculuğu en yüksek maskeler olduğunu hemen hepimiz biliyoruz. Piyasada bulunan ve üzerinde N95 / FFP2 / FFP3 maske yazan maskelerin önemli bir bölümünün sahte olduğu ve toplum sağlığını tehdit ettiği de başka bir gerçek. Güvenilir bilgiye ulaşmanın da güç olduğu bu ortamda; Bikalite olarak uzman ekibimizle; "iyi N95 maske nasıl olmalıdır?" konusunu ele almaya çalıştık.
Cerrahi maske kullanımı, günlük hayatımızı köklü bir şekilde değiştiren Covid-19 salgınına karşı en etkin koruma yöntemlerinden birisi. Aldığımız ve verdiğimiz nefesi filtreleyen bu maskeler hakkında en çok merak ettiğiniz soruları bu yazımızda cevaplamaya çalıştık.
Koruyucu maske, kişisel koruyucu donanım olarak kullanılır ve filtreli maske, solunum maskesi, toz maskesi gibi farklı isimle anılır. Koruyucu maskeler; tozlu, kimyasal, partikül ağırlıklı ortamlarda çalışan kişilerin, ortam tozundan, kimyasalından ve sair etkilerinden korunması için kullanım alanlarına göre özel üretilir. Pandemi koşullarında solunum maskesi ürünleri başta sağlık çalışanları olmak üzere halkın virüs ve diğer mikroorganizmalardan korunmasında kullanılabilir.