Vejetaryen diyet uygulayan kişiler et veya balık ürünlerini tüketmez. Ancak yumurta ve süt ürünlerinin tüketimine diyet tercihine göre devam edebilirler. Bir kişinin sağlıklı bir hayat için ihtiyaç duyduğu tüm besin ihtiyaçlarını almak için et tüketmesi gerekmez. Aksine, et ürünlerinin bulunmadığı bir diyet çeşitli nedenlerle sağlıklı bir hayatın devamlılığı için yardımcı olabilir. Bunun nedeni ise, vejetaryen diyet uygulayan bireylerin antioksidan ve lif açısından zengin sağlıklı, bitki bazlı gıdaları yüksek oranda tüketmesidir (1, 2). Bazı araştırmalar, vegan veya vejeteryan bir diyetin kardiyovasküler rahatsızlıkları ve çeşitli kanser türlerinin riskinlerini azaltabileceğini göstermektedir. Et içermeyen bir diyet, obezite ve Tip 2 diyabeti riskini de azaltabilir. Bu rahatsızlıklara olan faydasının yanı sıra, vejetaryenliğin birçok farklı rahatsızlığa iyi gelebileceğini ifade edebiliriz (3, 4).
Vejetaryen diyet, bir bilirkişi ya da hekim tavsiye ile çocuklar, gençler ve hamile veya emziren kadınlar da dahil olmak üzere her yaştan insanın ihtiyaçlarını karşılayabilir. Bu durumda önemli olan vücudun ihtiyaçlarının karşılanabildiği bir besin programına sahip olmaktır. Veganlık ve vejetaryenliğin artması nedeniyle de çeşitli besinlere ulaşmak da kolaylaşmıştır. Böylece, daha geniş çaplı bir vejetaryen diyet ile vücudun ihtiyaçları karşılanabilir. Bu yazımızda, vejetaryen diyetin vücuda potansiyel faydalarından bahsedeceğiz. Keyifli okumalar.
Vejetaryen Diyet Kalbe İyi Gelebilir
Vejetaryen diyetler, daha düşük kan basıncına, daha iyi kolesterol seviyelerine, daha sağlıklı kiloya ulaşmanıza yardımcı olabilir, diyabet rahatsızlığı yaşama riskini ve bunların tümü de kalp hastalığı ve felç riskini azaltabilir. Beslenme, kalp sağlığının önemli bir bileşenidir. İyi beslenme, sağlıklı bir kiloya sahip olmanın yanı sıra sağlıklı kolesterol ve kan basıncını korunmasında da yardımcı olabilir. Buna ek olarak, bir vejetaryen diyet, vücudunuzun kalbinizin ihtiyaç duyduğu besinleri almasını sağlamada özellikle iyi olabilir (5, 6).
Kanser Riskini Azaltabilir
Bir araştırmaya göre, düşük riskli popülasyonlarda vejeteryan beslenmenin genel olarak kanser riskini azalttığını işaret etmektedir. Ek olarak, bazı hayvan ürünlerinin bulunmadığı diyet türlerinin de belirli kanser türleri riskini azalttığını belirtilmektedir. Bunların yanı sıra, taze meyve ve sebzelerle dolu bir diyet sağlıklı bir beslenmenin içinde olduğu için anahtar rol oynayabilir. Sadece vegan ya da vejetaryen olmak da kesinlikle gerekli değildir çünkü yoğun meyve ve sebze alımı olan bitki bazlı bir diyetin de kanser türlerini azaltmada faydaları olabilir (7, 8).
Tip 2 Diyabeti Önleyebilir
Vejetaryen bir diyet kan şekeri kontrolünü korur ve insülin seviyesini iyileştirebilir. Bunun sebebi ise, vejetaryen bir diyetin barındırdığı sebze, meyve, kepekli tahıllar, baklagiller ve kuruyemişlerdir. Bu diyet, kan şekeri kontrolünü iyileştirebilir ve vücudunuzu insüline daha duyarlı hale getirebilir ve dolayısıyla diyabet rahatsızlığının görülme riskini azaltabilir ve daha sağlıklı bir hayat sürmeye yardımcı olabilir.
Öte yandan, bazı yaygın olarak tüketilen karbonhidratlar, özellikle patates, makarna, beyaz pirinç ve beyaz ekmek gibi nişastalar açısından zengin ise, vejetaryen bir diyet bile kan şekeri üzerinde zararlı etkilere sahip olabilir (9, 10).
Astım Semptomlarını Azaltabilir
Bitki bazlı diyetlerin astımın şiddetini artırabilen sistemik inflamasyonu azalttığı görülmüştür. Bitki bazlı diyetler de lif bakımından yüksektir ve bu da akciğer fonksiyonundaki gelişmelerle pozitif olarak etkiye sahiptir. Lifli besinler, bağışıklık tepkilerinde ve hava yolu hastalıklarında rol oynayan sağlıklı bir bağırsak mikrobiyomunu destekler. Bu sebeple, vejetaryen ya da diğer bitki bazlı diyetlerin astım semptomlarımı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu söylenebilir (11).
Kemik Sağlığını Destekleyebilir
Kalsiyum kemiklerin oluşmasına ve korunmasına yardımcı olur. Bitki bazlı bir diyet uygulamak, kalsiyumun inek sütünden aldığınızdan daha yüksek oranda emilimine yardımcı olur. Ek olarak, brokoli, lahana ve karalahana gibi yeşil yapraklı sebzeler mükemmel kalsiyum kaynakları olarak bilinir. Bu sebeple, yüksek emilim oranları yakalamanızda yardımcı olabilir. Kalsiyum ayrıca fasulye ve güçlendirilmiş bitki sütlerinde de bulunabilir. Bu gıdalar ayrıca güçlü kemikler için bir diğer önemli mineral olan magnezyum içerir (12).
Kilo Kaybına Yardımcı Olur, Obeziteyi Engelleyebilir
Vejetaryen diyet bir yaşam tarzıdır. Bu nedenle, özellikle kilo vermeyi amaçlayan bir diyet planı olarak görülmemelidir. Bununla birlikte, vejetaryen temelli diyetler uygulayan bireylerin, genellikle vejeteryan olmayan yiyecekleri yiyenlere göre daha zayıf olduğu düşünülür. Bunun nedeni, vejetaryen bir diyetin genellikle meyve ve sebzelere, tam tahıllara, lif ve bitki bazlı proteinlere odaklanan, daha doyurucu ve kalori ve yağ bakımından daha düşük besinlerden oluşması olabilir.
Bununla birlikte, bu diyet çeşidi her zaman kalorileri açısından düşük olmayabilir. Hayvansal ürünleri tüketmeseniz de, dengeli beslenmek ve fiziksel aktiviteyi sürdürmek kilo vermenin asıl anahtarıdır (13, 14).
Cilt Sağlığını Destekleyebilir
Bitki bazlı gıdalar açısından zengin bir vegan diyetinin yaygın cilt şikayetlerini iyileştirmeye yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Meyve ve sebzeler, erken yaşlanmayı önleme de ve cilde parlak bir ışıltı kazandırmada hayati bir rol oynayan yüksek düzeyde antioksidanlar içerir. İşlenmiş gıdalar, abur cubur veya atıştırmalıklara dayalı vegan ya da vejetaryen diyetler cilt için daha az fayda sağlar. Bu sebeple, asıl kilit nokta bitki bazlı gıdalar tüketmektir (15).
Depresyonu Azaltabilir
İyi planlanmış bir vegan ya da vejetaryen diyetinin birçok sağlık yararı olabilir. Bunlardan bazıları düşük kan basıncı, kalp hastalığı ve kanser riskinin azalması gibi durumlardır. Öte yandan, diyetinizdeki et ve süt ürünleri eksikliği, yeni veya ilerleyen psikolojik belirtilerde rol oynayabilir. Bunun sebebi, yeterli D, B12 vitaminleri ve Omega 3 besin değerlerinin alınmamasından kaynaklı olabilir. Öte yandan, iyi planlanmış bir vegan ya da vejetaryen diyetin vücut için birçok noktada faydası olduğu gibi mental sağlığın da korunmasında faydaları olabilir (16).
Metabolizmayı Güçlendirebilir
Metabolizma, vücudunuzun yediğiniz ve içtiğiniz kalorileri enerjiye dönüştürdüğü kimyasal süreçtir. Vücudunuz bu enerjiye, nefes alma, kan dolaşımı, büyüme, hormon seviyelerini ayarlama ve hücreleri onarma gibi günlük gerekli işlevleri için ihtiyaç duyar. Araştırma sonuçlarına göre, az yağlı, bitki bazlı bir diyete geçmek, vücudun metabolizmasını, aşırı kiloyu önleyebilir ve yağ yakımını hızlandırabilir (17).
Katarakt Oluşumunu Azaltabilir
Katarakt, göz merceğindeki oksidatif stresten kaynaklanır ve bitki bazlı beslenme düzenleri çok çeşitli koruyucu antioksidanlar içerebilir. Bununla birlikte, yetersiz B12 vitamini alımına sahip bireyler için durum farklı olabilir. Bu sebeple, B-12 vitaminine vejetaryen ya da vegan diyetlerde yer vermek de önemlidir (18).
Kaliteli Vegan ve Vejetaryen Ürünleri Bikalite’de
Bikalite’de, ürünlere ve üretici firmalara ait olan belgeler hassasiyetle incelenir. Bu nedenle, özellikle vegan sertifikasına sahip veya üretici firmalar tarafından vegan beyanlı ürünleri Bikalite marketinde rahatlıkla bulabilirsiniz. Bikalite’de yalnızca kalite kriterlerimize uygun ve orjinal ürünler beğeninize sunulur. Bikalite’deki geniş vegan market desteğiyle ve gıdaların doğru kullanılması durumunda sizin ve sevdiklerinizin günlük ihtiyaçlarınızı karşılar ve daha sağlıklı olmanızı sağlar. Bikalite’den gönül rahatlığıyla alışverişlerinizi yapabilirsiniz.
Kaynakça:
- What to know about the vegetarian diet
- The Vegetarian Diet: A Beginner's Guide and Meal Plan
- Vegetarian, vegan diets and multiple health outcomes: A systematic review with meta-analysis of observational studies
- The effects of plant-based diets on the body and the brain: a systematic review
- Vegetarian Diets
- Heart-Healthy Eating Vegetarian Style
- Vegetarian diets and the incidence of cancer in a low-risk population
- Vegetarianism, low meat consumption and the risk of colorectal cancer in a population based cohort study
- Vegetarian Diets and the Risk of Diabetes
- Vegetarian diet: Can it help me control my diabetes?
- Asthma: Symptoms, Treatment, and Prevention
- A Plant-Based Diet Can Build Strong Bones
- A plant-based diet for overweight and obesity prevention and treatment
- Vegetarian Diet May Help Weight Loss
- Plant-Based Foods for Skin Health: A Narrative Review
- What to Know About Veganism and Depression
- Plant-based diet could boost metabolism
- A Vegetarian Diet Is Associated with a Lower Risk of Cataract, Particularly Among Individuals with Overweight: A Prospective Study