Demir eksikliği küresel bir problem olmaya devam etmekte ve gelecekte de daha fazla artışa geçeceği tahmin edilmektedir. Bu nedenle demir eksikliği tedavisi için dünyanın farklı bölgelerinde alternatif tedavi yöntemleri aranmaya devam etmektedir. Demir eksikliği tedavisinde, demir yönünden zengin besinler tek başına yeterli olmayabilmektedir. Bu nedenle çoğunlukla gelişmekte olan veya gelişmiş ülkelerde çeşitli demir ilaçları veya demir takviyesi kullanılmaktadır. Bu noktada; en iyi demir ilacı veya takviyesi arayışının tek bir yanıtı olmadığı, bir uzman önerisi ile kişinin vücudu ve sağlık durumuna özel ilaç veya takviye tanımı yapılması gerektiğini belirterek ürün çeşitlerine geçelim.
Demir İlacı Çeşitleri
Demirin takviyesi yönünden yeterli beslenememe, eksikliğininin başlıca sebebi olurken vegan ya da vejetaryen gibi çeşitli beslenme tercihleri de demirin eksikliğini tetikleyebilmektedir. Bu nedenle demir takviyesi veya ilaçlarına ihtiyaç duyulabilmektedir. Farklı formlarda ve türde demir ilaçları / takviyeleri vardır. En çok bilinen demir ilaçları / formları demir sülfat, demir glukonat, demir sitrat içeren takviyeleri veya ilaçlarıdır. Ayrıca karbonil demir, demir amino asit şelatları ve polisakkarit-demir komplekslerine ulaşmak da kolaydır (1). İçeriklerin farklılıklarından dolayı ihtiyacınıza en uygun demir ilacı, doktorların tavsiye ettiği ilaçlar veya takviyelerdir.
Demir Hapı / Tableti
Demir eksikliği semptomlarının tedavisinde en yaygın kullanılan yol, oral yolla demirin alınmasıdır. Demir hapı ya da uzun salınımlı demir tableti daha güvenli ve ucuz olduğu için demirin başka formlarından önce tercih edilmektedir (2). Demir eksikliği tedavisinde oral yolla yaygın olarak kullanılan ilaçlar, demir sülfat, demir fumarat ve demir glukonat formlarıdır.
Vücuttaki demire elementer demir denmektedir. Demir takviyelerinin hepsi farklı dozlarda elementer demir içermektedir (3). Demir eksikliği tedavisinde yaygın olarak hapı ya da tableti kullanılsa da kişinin durumuna bağlı olarak şurubu ya da iğnesi gibi alternatif formlar gerekebilmektedir.
Demir Serumu
Demir eksikliği tedavisinde veya demir eksikliği anemisinde genel olarak tablet ya da hap kullanılsa da;
- hastanının demir hapı veya tabletine uyumu olmadığı,
- anemi çok şiddetli boyutlara ulaştığı,
- anlık olarak kan kaybının devam ettiği,
- ülseratfi kolit olarak adlandırılan gastrointestinal hastalığın şiddetlendiği,
- demir emilim bozukluğu olduğu,
- işlevsel demir düşüklüğü yaşandığı durumlarda,
- hemodiyaliz hastalarında,
damar yoluyla demir alımı / demir serumu gerektirebilmektedir (2).
Demir Şurubu
Demirin eksikliği için takviyelerinde kullanılan bir başka demir ilacı formu da şurubudur. Genel olarak demir şurubu çocuklar için kullanılsa da yetişkinler için de ihtiyaç duyulan dozlar ayarlanabilmektedir. Demir takviyesinin sıvı hali olan şurubunu kullanırken doğru dozu alabilmek önemlidir. Bazı durumlarda sıvı formunu almak daha kolaydır. Özellikle demir şurubunun meyve suyu gibi içeceklerle karışabiliyor olması çocuklara bu takviyeyi vermenin en kolay yollarından biri olmaktadır (4). Bu şurubu tüketirken dişlerde leke bırakma olasılığını göz ardı etmemeniz ve buna göre tüketmeniz tavsiye edilmektedir.
Demir Damlası
Demirin bir formu olarak kullanılan demir damlası bebekler için üretilmektedir. Bebeklerin ilk 4. veya 6. ayından sonra demir depoları boşalmaya başlamaktadır. Bu nedenle bebeklere takviye olarak demir damlası ilaçları verilmektedir. Ülkemizde demir eksikliği anemisi olmayan her bebeğe 4-12 ay arasında destek amaçlı bebek demir damlası verilmektedir (5). Prematür veya 2500 gramın altında doğmuş bebeklerde demirin takviyesine daha erken başlanabilmektedir. Anemi teşhisi olan bebeklerde ise farklı takviyelerle birlikte sıkı bir şekilde takip edilmektedir.
En İyi Demir Takviyesi Çeşitleri Bikalite’de
Sağlığınıza değer katacak günlük demir takviyesi ihtiyacınızı kaliteli takviye gıda markaları ile karşılayın
Demir İğnesi
Başka alternatifi ise demirin iğnesidir. Demir iğnesi, demir tableti ya da demir hapı kadar tercih edilmemektedir. Ancak
- demirin hapı ya da şurubu tüketilemediği durumlarda,
- bağırsaklarının demir emilimini gerçekleştiremediği durumlarda,
- ameliyat dolayısıyla kan kaybına uğrandığında,
- kronik böbrek rahatsızlıklarında
demir enjeksiyonlarına başvurulabilmektedir (6). Ek olarak belirtmek gerekirse, bazı demir ilaçları kas içine verilse de bu durum ağrılı ve leke bırakma ihtimali de olduğu için pek tercih edilmemektedir.
Demir İlacı Nasıl Kullanılır?
Demir ilaçlarının ya da takviyelerinin kullanımları kişinin yaşı, tıbbi geçmişi ve cinsiyetine göre değişebilmektedir. Aynı zamanda demir ilacının sahip olduğu form ve içerik de demir ilacı kullanım yöntemlerini belirlemektedir. Bu nedenle demir ilacı kullanımının nasıl olması gerektiğini en sağlıklı şekilde doktorunuz belirleyecektir.
Demir İlacı Kullanımı
Demir ilacı kullanırken dikkat edilmesi gereken durumlar vardır. Demir hapları / tabletleri kullanılırken ezilmeden, çiğnenmeden olduğu gibi yutulmalıdır. Demir tabletlerinin en iyi emilimi mide boşken veya meyve suyu ile alındığında gerçekleşir (7). Meyve suyu daha iyi emilim sağlasa da şart değildir, bir bardak su ile de tüketilebilir. Ancak demir hapları kesinlikle çay, kahve, süt veya kola gibi içeceklerle tüketilmemelidir.
Sıvı şekilde alınan demir ilaçları da aynı şekilde meyve suyuna karıştırılarak alınabilmektedir. Özellikle tadı iyi olmadığı için içmek istemeyen çocuklara portakal suyu ile verilmesi demirin emilimini de artıracaktır. Çocuklar için kullanılan demir ilaçlarının süt veya süt ürünleriyle kullanılmamasına dikkat edilmelidir (5). Ayrıca demir yönünden zengin beslenme durumu da demir eksikliği tedavisi için destekleyici olacaktır. Sıvı demir ilacı olarak alınanlar da aynı şekilde meyve suyuna karıştırılarak alınabilmektedir. Özellikle tadı iyi olmadığı için içmek istemeyen çocuklara portakal suyu ile verilmesi demir emilimini de artıracaktır.
Bebekler İçin En İyi Demir İlacı
Bebekler özellikle 4-12 ay arasında demire ihtiyaç duyarlar. Dünya sağlık örgütüne göre demir eksikliği anemisinin yüksek olarak görüldüğü yerlerde 6-23 ay arası demir damla ya da şurupları tavsiye edilmektedir (8). Bebeğe en iyi dozu verebilmek için ölçülü kap, kaşık veya şırınga kullanılabilir, mutfak kaşığının ölçüsünün şaşabileceğincen dolayı kullanılmaması tavsiye edilmektedir (9).Sağlıklı bebekler için de anemi bebekler için demir takviyesi tavsiye edilmektedir. Bebeğiniz için gerekli doza ve forma en iyi doktorunuz karar verecektir.
Demir İlacı Kullanırken Yenmemesi Gerekenler
Demir ilacı hem yiyeceklerle, hem de başka ilaçlarla etkileşime girebilmektedir. Bu nedenle ilacı kullanırken dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Öncelikle demirin emilimi en iyi aç karna gerçekleşmektedir (10). Ancak demirin alımında oluşabilecek mide rahatsızlıklarına karşı aç karnına almak her zaman en iyi seçenek olmayabilir.
Demir yiyeceklerle etkileşime girebileceği için özellikle demirin alımından 2 saat önce ve 2 saat sonrasına kadar çay, kahve, süt veya süt ürünlerinden kaçınmak önemlidir (11). Bunun sebebi bu ürünlerin vücuttaki demirin alımını olumsuz yönde etkileyebilmesidir. Demir takviyesi kullanılırken aynı zamanda kepek ya da kepekli tahıllar gibi yüksek lifli yiyecekler ve sebzeler de önerilmemektedir (10).
Bikalite Demir Takviyesi Çeşitleri
Demir takviyesi çeşitleri gün geçtikçe artmaktadır. Bu nedenle demir takviyesi ihtiyacında güvenilir olan takviyeyi bulmak için bireysel düzeyde araştırmalara yönelinmektedir. En iyi demir takviyesi yukarıda da belirttiğimiz gibi, vücudunuzun ihtiyaçları tespit edildikten sonra doktorunuz tarafından önerilen üründür.
Bikalite olarak; ürünlerin kalite ve onay belgelerinin kontrolünü sağlıyor, bu ürünleri orjinal olarak üreticisinden veya distribütöründen temin ederek size ulaştırıyoruz. Doktorunuzun önerisi ile satın almayı düşündüğünüz demir takviyesi ürünlerini Bikalite’den güvenle temin edebilir ve deneyimlerinizi bizimle paylaşarak gelişimimize katkıda bulunabilirsiniz.
Kaynakça:
- The 13 Best Iron Supplements for 2021
- Yetişkinde (DEA) Tanı ve Tedavi Kılavuzu
- Iron & Oral Supplements for Anemia: Types & Benefits
- Children'S Iron Oral: Uses, Side Effects, Interactions, Pictures, Warnings & Dosing
- https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/DEMR_GB_TRKYE_PROGRAMI_UYGULAMA_REHBER.pdf
- Iron injection
- Demir Hapları Almak İçin Rehber
- Daily iron supplementation in children 6-23 months of age
- Iron supplements for babies and children
- Taking iron supplements
- Iron supplements (oral)
Uyarı Metni
