Dünya çapında görülen aneminin önemli bir kısmı demir eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Demirin düşüklüğü, demir eksikliği anemisine yol açabilmektedir. Demir eksikliği anemisi ise pek çok farklı belirtilerle ortaya çıkar ve tedavi edilmediği takdirde sinir sistemini dahi etkileyebilecek çeşitli rahatsızlıklara sebep olur. Ülkemizde de sık görülen demir eksikliği kişinin hikayesine, yaşına veya farklı etkenlere bağlı olarak giderilmeye çalışılır. Bu yazıda genel olarak “Vücutta demir eksikliği nasıl giderilir?” sorusunu farklı başlıklarla cevaplamaya çalıştık.
Kadınlarda Demir Eksikliği Nasıl Giderilir?
Karşılaşılan en belirgin sorulardan biri “Yetişkinlerde demir eksikliği nasıl giderilir?” sorusudur. Öncelikle demir eksikliğinin kaynağını belirlemek ilk aşama olmalıdır. “Yetişkinlerde demir eksikliğinin yaygın nedenleri arasında diyetinizde yeterince demir almamak, kronik kan kaybı, hamilelik ve yoğun egzersiz yer alır (1).” Ancak demir eksikliği görülme sıklığı açısından kadınlar daha fazla risk altındadır. Bunların sebepleri arasında menstrual dönemde yaşanan kan kaybı, hamilelikte daha fazla demire ihtiyaç duyma ya da menopozda döneminde ülser ya da iç kanamaların gerçekleşebilmesi olarak sıralanabilir. Bu nedenle demir eksikliğinin sebebinin ne olduğu tedavinin doğru olabilmesi açısından çok önemlidir.
Kadınlarda ağır adet kanamaları demir eksikliğinin başlıca nedenlerinden biri olabilmektedir. Bunun için doktorunuz size gerekli tedaviyi belirleyecektir. Ancak demir açısından zengin bir beslenme rutini, demir eksikliğinizin giderilmesini sağlayabilir. Hamilelik durumunda ise vücudunuzun mutlaka daha fazla demire ihtiyacı olacaktır. Hamilelikte doğumdan önce veya sonra yaşanabilecek olası komplikasyon risklerine karşı mutlaka demir değerlerinizi takip etmeniz önerilmektedir. Nitekim dünyada erken doğumun ve düşük doğum ağırlığının en büyük sebeplerinden biri demir eksikliğidir (2).
Demir düşüklüğü eğer şiddetli bir düzeyde değilse demir yönünden zengin besinlerle telafisi sağlanabilmektedir. Öncelikle demir açısından zengin besinleri tüketmek gerekmektedir. Bunlar; kırmızı et, kümes hayvanları, deniz ürünleri, baklagiller, ıspanak, tofu olarak sıralanabilir. Bu besinleri tüketirken diyetinize portakal, greyfurt gibi, C vitamini yönünden zengin içerikleri eklerseniz, demir emilimini kolaylaştırmış olursunuz. Ayrıca demir döküm tavada veya tencerede yemek yapmak da demirin bir kısmının vücudunuza aktarılmasını sağlamaktadır (3). Öte yandan “yemekle birlikte veya yemekten hemen sonra çay içmekten kaçınma da demir emilimini arttırmaya yardımcı olabilir (4)”.
Kadınlar için Demir Takviyesi Çeşitleri
Sağlığınıza değer katacak günlük demir takviyesi ihtiyacınızı kaliteli takviye gıda markaları ile karşılayın.
Çocuklar da Demir Eksikliği Nasıl Giderilir?
Çocuklarda da tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi demir eksikliğinin farklı nedenleri olabilmektedir. Kötü beslenme, dengesiz vegan veya vejetaryen beslenme, başka hastalıklar çocukta demir eksikliği anemisine yol açmış olabilir. Demir eksikliği anemisinin çocuklarda bilişsel ve fiziksel gelişimi etkilediği gözlemlenmiştir. Aynı zamanda çocuklukta egzersiz için enerjisizlikten kaynaklanan obezite gibi sorunların da ortaya çıkabileceği öngörülmektedir (5).
Demir, çocukluktaki büyüme atakları ve gelişimi için gereklidir. Yeterince demir alamayan çocuk bilişsel ya da motor problemleriyle karşılaşabilir. Çocuklarda uzun süreli yaşanılan demir eksikliğinden dolayı gelişimsel gerilik görülebilir (6). Bu nedenle çocukların ve gençlerin demir yönünden zengin bir diyete sahip olması gerekmektedir. Çocuğunuz için iyi gelebilecek besinler haftanın iki veya üç günü yağsız kırmızı et veya beyaz et, bakliyat, fındık veya yağlı tohumlar olarak sıralanabilir. Eğer vegan ya da vejetaryen beslenme stiline sahip bir aileyseniz, çocuğunuzun yeterli demiri aldığından emin olmak için diyetisyenle çalışmanız önerilmektedir.
Öte yandan demir emilimini kolaylaştırmak için C vitamini açısından zengin olan, kivi, mandalina, lahana, brokoli gibi yiyeceklerle diyeti destekleyebilirsiniz. Bu dönemde çocuklara yemek sırasında veya yemek saatlerine yakın zamanlarda hayvansal süt içirmemeye çalışmanız demir emilimi açısından yararlı olacaktır (7). Çocuğunuzun eğer ciddi bir demir eksikliği durumu varsa sadece diyet çare olmaz. Bu nedenle doktorunuzun yönlendirmelerine uyarak tavsiye ettiği takviyeleri almanız gerekmektedir.
1 Yaş Bebeklerde Demir Eksikliği Nasıl Giderilir?
Bebeklerin sağlıklı gelişebilmesi için demir oldukça önemlidir. “Özellikle prematüre doğan veya anne sütünden ya da mamadan yeterli miktarda demir alamayan bebeklerde demir eksikliği gelişme riski daha yüksektir (6).” Bu nedenle özellikle “demir eksikliği doğal yollarla nasıl giderilir?” sorusu bebekler için oldukça yaygın sorulan bir soru haline gelmiştir.
Hamilelik süresince annede ciddi bir demir eksikliğine rastlanmadığı koşulda bebek ilk altı ay yeteri kadar demire sahip olabilir. Ancak altıncı aydan sonra katı gıdalara geçiş demir alımı için oldukça önemlidir. Bebeğin diyetine katı gıdaların geç girmesi bu yaştaki bebeklerin demir eksikliğinin yaygın sebebi olarak bilinmektedir. Yaklaşık altıncı ayda bebeğe demir takviyeli mamalar vermeye başlanması uygundur. Daha sonra ise yavaş yavaş püre haline getirilmiş demir bakımından zengin olan gıdalara yönlendirilebilir (8). Özellikle ilk bir yıl bebeğe inek sütü, keçi sütü gibi hayvansal sütler içirmek demir emilimini yavaşlatabilir. Bu nedenle ilk bir sene bebeklere hayvansal süt verilmemelidir. Bebek eğer vejetaryen ya da vegan bir ailede büyüyorsa diyetisyen kontrolünde beslenmelidir.
2 Yaş Bebeklerde Demir Eksikliği Nasıl Giderilir?
Olası bir hastalığın dışında, zayıf beslenme, çok fazla hayvansal süt tüketimi gibi durumlar iki yaşındaki bebeğinizde demir eksikliğine sebep olabilir. Uzun süreli emzirme özellikle anne sütünün katı gıda yerine de geçmesi iki yaş için demir açısından problem oluşturabilir. Bu nedenle bebeğinizi olabildiğince katı yiyeceklere yönlendirmeniz gerekmektedir (7). Eğer diyet ile tedavi olabilecek bir demir eksikliği mevcut ise, demir açısından zengin besinlerle takviye yapmak en doğal yol olacaktır. Aynı zamanda bebeğinizin sevebileceği, bol miktarda C vitamini içeren meyve ve sebzelerle vücuda alınan demir emilimine daha fazla katkıda da bulunabilirsiniz.
Erkeklerde Demir Eksikliği Nasıl Giderilir?
Erkeklerde de demir eksikliği önemli bir problemdir. Oransal olarak demir eksikliği riski kadınlardan daha az olsa da, uzun süreli demir eksikliği erkeklerde de ciddi sorunlar yaratabilmektedir. Yetişkin erkeklerde demir eksikliği anemisinin en sık görülen nedeni vücut içi kanamasıdır (9). Ülser, çölyak, kolon polipleri gibi iç organlarda kanama yaratabilecek hastalıklar, düzenli aspirin kullanımı, alkolizm gibi sebepler de demir eksikliği anemisine yol açabilmektedir (10). Doğal yollarla demiri artırmanın yolu diyetinizi demir ağırlıklı hale getirmekten geçer. Kırmızı veya beyaz et, deniz ürünleri, mercimek ve fasulye gibi bakliyatlar demir seviyenizin yükselmesini sağlayacaktır. Öte yandan yemeklerle birlikte veya hemen önce/sonrasında çay ya da kahve tüketimi yemeklerden alınabilecek demir emilimini azaltabileceği için tavsiye edilmemektedir. Bu nedenle çay ya da kahve tüketiminin azaltılması da gerekmektedir.
Erkekler için Demir Takviyesi Çeşitleri
Günlük demir ihtiyacınızını karşılamaya yardımcı kaliteli ve orijinal demir takviyesi bikalite’de
Bikalite Demir Takviye Önerisi
Öncelikle demir takviyesini doktorunuz kontrolünde almanızı önermekteyiz. Çünkü demir birikimi de bazı problemlere yol açabilmektedir. Bu nedenle demir takviyelerinizi doktorunuzun belirlediği dozda ve sürede almanız gerekmektedir.
Ülkemizde özellikle e-ticaret satışında çok fazla niteliksiz/uygunsuz ürün satılabildiğinin bilincindeyiz. Bu nedenle Bikalite olarak yalnızca gerekli belge ve ruhsatlarla üretilmiş, üretim ve kalite süreçlerini belgeleyen ürünleri temin ediyoruz. Sizlere ürününlerimizi orjinal olarak üreticisinden veya distribütöründen temin ederek ulaştırıyoruz. Bu nedenle Bikalite demir takviye ürünlerini güvenle kullanabilir, gelişimimize katkı sunabilmek adına deneyimlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynakça:
- Iron deficiency - adults
- Iron deficiency anaemia
- Iron-Deficiency Anemia: How to Increase Your Iron Absorption
- Which foods increase iron absorption?
- Anaemia
- What Causes Iron Deficiency? Symptoms & Treatment
- Patient Blood Management How Can I Increase Iron In My Child's Diet?
- Iron deficiency - children
- Iron Deficiency Anemia
- Iron Out of Balance – Men
Uyarı Metni
