Bu çeviri yazımızda demir minerali hakkında merak edilen bazı soruların derlemesini bulacaksınız. İyi okumalar
Demir Nedir ve Ne İşe Yarar?
Demir, vücudun büyüme ve gelişme için ihtiyaç duyduğu bir mineraldir. Vücudunuz, akciğerlerden vücudun tüm bölgelerine oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinde bulunan bir protein olan hemoglobini ve kaslara oksijen sağlayan bir protein olan miyoglobini üretmek için demir kullanır. Vücudunuzun ayrıca bazı hormonları üretmek için demire ihtiyacı vardır.
Ne Kadar Demire İhtiyacım Var?
Her gün ihtiyacınız olan demir miktarı yaşınıza, cinsiyetinize ve çoğunlukla bitki bazlı bir diyet tüketip tüketmediğinize bağlıdır. Ortalama günlük önerilen miktarlar aşağıda miligram (mg) olarak listelenmiştir. Et, kümes hayvanları veya deniz ürünleri yemeyen vejetaryenler, tabloda listelenenden neredeyse iki katı demire ihtiyaç duyarlar çünkü vücut bitkisel gıdalardaki heme olmayan demiri ve hayvansal gıdalardaki heme demiri emmez.
| Yaş | Önerilen Miktar |
|---|---|
| Doğumdan 6 aya kadar | 0,27 mg |
| 7-12 aylık bebekler | 11 mg |
| 1-3 yaş arası çocuklar | 7 mg |
| 4-8 yaş arası çocuklar | 10 mg |
| 9-13 yaş arası çocuklar | 8 mg |
| Genç erkekler 14-18 yaş | 11 mg |
| 14-18 yaş arası genç kızlar | 15 mg |
| Yetişkin erkekler 19-50 yaş | 8 mg |
| 19-50 yaş arası yetişkin kadınlar | 18 mg |
| 51 yaş ve üstü yetişkinler | 8 mg |
| Hamile gençler | 27 mg |
| Hamile yetişkin kadınlar | 27 mg |
| Emzirme gençler | 10 mg |
| Emziren kadınlar | 9 mg |
Günlük Demir İhtiyacı Arayışınızda Bikalite’de
Kalite belgeli ve orijinal demir takviyesi çeşitleri için
Hangi Gıdalar Demir İçerir?
Demir, birçok gıdada doğal olarak bulunur ve bazı güçlendirilmiş gıda ürünlerine eklenir. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli yiyecekleri yiyerek önerilen miktarda demir alabilirsiniz:
- Yağsız et, deniz ürünleri ve kümes hayvanları.
- Demir takviyeli kahvaltılık gevrekler ve ekmekler.
- Beyaz fasulye, mercimek, ıspanak, barbunya ve bezelye.
- Kuruyemişler ve kuru üzüm gibi bazı kuru meyveler.
Gıdalardaki demir iki şekilde bulunur: Heme demiri ve heme olmayan demir. Heme olmayan demir, bitkisel gıdalarda ve demirle güçlendirilmiş gıda ürünlerinde bulunur. Et, deniz ürünleri ve kümes hayvanları heme ve heme olmayan demire sahiptir.
Et, kümes hayvanları, deniz ürünleri ve turunçgiller, çilek, tatlı biber, domates ve brokoli gibi C vitamini içeren gıdalarla birlikte yediğinizde vücudunuz bitki kaynaklarından gelen demiri daha iyi emer.
Ne Tür Demir Diyet Takviyeleri Mevcuttur?
Demir, birçok multivitamin-mineral takviyesinde ve sadece demir içeren takviyelerde bulunur. Takviyelerdeki demir genellikle demir sülfat, demir glukonat, demir sitrat veya demir sülfat şeklindedir. Demir içeren besin takviyelerinin etiketinde çocukların erişemeyeceği bir yerde saklanması gerektiği uyarısı vardır. Demir içeren ürünlerin kazara aşırı dozda alınması, 6 yaşın altındaki çocuklarda ölümcül zehirlenmelerin önde gelen nedenlerindendir
Yeterince Demir Minerali Alıyor muyum?
Sağlıklı beslenen insanlar yeterince demir alıyor. Bununla birlikte, belirli insan gruplarının, diğerlerine göre yeterince demir almada sorun yaşama olasılığı daha yüksektir:
- Genç kızlar ve adet dönemlerini ağır geçiren kadınlar
- Hamile kadınlar ve gençler
- Bebekler (özellikle prematüre veya düşük doğum ağırlıklı iseler)
- Sık kan bağışçıları
- Kanser, gastrointestinal(GI) bozuklukları veya kalp yetmezliği olan kişiler
Yeterince Demir Almazsam Ne Olur?
Kısa vadede, çok az demir almak belirgin semptomlara neden olmaz. Vücut depoladığı demiri kaslarda, karaciğerde, dalakta ve kemik iliğinde kullanır. Ancak vücutta depolanan demir seviyeleri düştüğünde, demir eksikliği anemisi başlar. Kırmızı kan hücreleri küçülür ve daha az hemoglobin içerir. Sonuç olarak, kan vücutta akciğerlerden daha az oksijen taşır.
Demir eksikliği anemisinin semptomları arasında gastrointestinal rahatsızlığı, halsizlik, yorgunluk, enerji eksikliği ve konsantrasyon ve hafıza ile ilgili sorunlar yer alır. Ek olarak, demir eksikliği anemisi olan kişiler, mikrop ve enfeksiyonlarla savaşma, çalışma ve egzersiz yapma ve vücut ısısını kontrol etme konusunda daha az yeteneklidir. Demir eksikliği anemisi olan bebekler ve çocuklarda öğrenme güçlüğü gelişebilir.
Özellikle küçük çocuklar, 50 yaşın altındaki kadınlar ve hamile kadınlar arasında demir eksikliği nadir değildir. Et, kümes hayvanları veya deniz ürünleri yemeyen, kan kaybetmiş, besin emilimini engelleyen gastrointestinal hastalıklarına sahip olan ya da kötü beslenen kişilerde görülür.
Demirin Sağlık Üzerindeki Bazı Etkileri Nelerdir?
Bilim insanları sağlığı nasıl etkilediğini anlamak için demir üzerinde çalışıyorlar. Demirin sağlığa en önemli katkısı demir eksikliği anemisini ve buna bağlı sorunları önlemesidir.
Hamile kadınlar
Hamilelik sırasında, bir kadının vücudundaki kan miktarı artar, bu nedenle kendisi ve büyüyen bebeği için daha fazla demire ihtiyaç duyar. Hamilelik sırasında çok az demir almak, bir kadının demir eksikliği anemisi riskini ve bebeğinin düşük doğum ağırlığı, erken doğum ve düşük demir seviyeleri riskini artırır. Çok az demir almak bebeğinin beyin gelişimine de zarar verebilir.
Hamile veya emziren kadınlar, bir kadın doğum uzmanı veya başka bir sağlık kuruluşu tarafından tavsiye edildiği şekilde demir takviyesi almalıdır.
Bebekler ve küçük çocuklar
Bebeklik dönemindeki demir eksikliği anemisi, gecikmiş psikolojik gelişime, sosyal geri çekilmeye ve dikkat toplamada eksikliğe neden olabilir. 6 ila 9 aylıkken, zamanında doğan bebekler, demirle zenginleştirilmiş katı yiyecekler yemedikçe veya demirle zenginleştirilmiş mama içmedikçe demir eksikliği yaşayabilirler.
Kronik hastalık anemisi
Romatoid artrit, inflamatuar bağırsak hastalığı ve bazı kanser türleri gibi bazı kronik hastalıklar, vücudun depolanmış demirini kullanma yeteneğini etkileyebilir. Gıdalardan veya takviyelerden daha fazla demir almak genellikle kronik hastalık anemisini azaltmaz çünkü demir kan dolaşımından depolama alanlarına yönlendirilir. Kronik hastalık anemisinin ana tedavisi, altta yatan hastalığın tedavisidir.
Demir Eksikliği Nasıl Giderilir?
Kaliteli ve orijinal demir takviyesi ile demir eksikliğinizi gidermenize yardımcı takviye edici gıda çeşitleri bikalite.com’da
Demir Minerali Zararlı Olabilir mi?
Evet, fazla alırsanız demir zararlı olabilir. Sağlıklı insanlarda yüksek dozda demir takviyesi almak (özellikle aç karnına) mide rahatsızlığına, kabızlığa , mide bulantısına , karın ağrısına, kusmaya ve bayılmaya neden olabilir. Yüksek dozda demir çinko emilimini de azaltabilir. Aşırı yüksek dozlarda demir (yüzlerce veya binlerce mg) organ yetmezliğine, komaya, kasılmalara ve ölüme neden olabilir. Demir takviyeleri üzerindeki çocuklara dayanıklı ambalajlar ve uyarı etiketleri, çocuklarda kazara meydana gelen demir zehirlenmelerinin sayısını büyük ölçüde azaltmıştır.
Bazı insanlar, vücutlarında toksik seviyelerde demir birikmesine neden olan hemokromatoz adı verilen kalıtsal bir duruma sahiptir. Tıbbi tedavi olmadan, kalıtsal hemokromatozlu kişilerde karaciğer sirozu, karaciğer kanseri ve kalp hastalığı gibi ciddi sorunlar gelişebilir. Bu bozukluğu olan kişiler demir takviyeleri ve C vitamini takviyeleri kullanmaktan kaçınmalıdır.
Demir için günlük üst sınırlar , tüm kaynaklardan (yiyecek, içecek ve takviyeler) alınan alımları içerir ve aşağıda listelenmiştir. Bir doktor, demir eksikliğini tedavi etmek için bir süre daha yüksek dozlara ihtiyaç duyan kişilere üst sınırdan daha fazlasını reçete edebilir.
| Yaş | Üst Sınır |
|---|---|
| Doğumdan 12 aya kadar | 40 mg |
| 1-13 yaş arası çocuklar | 40 mg |
| 14-18 yaş arası çocuklar | 45 mg |
| 19+ yaşyetişkinler | 145 mg |
Demir ve Sağlıklı Beslenme
İnsanlar besinlerinin çoğunu yiyecek ve içeceklerden almalıdır. Gıdalar vitaminler, mineraller, diyet lifi ve sağlığa fayda sağlayan diğer bileşenleri içerir. Bazı durumlarda, takviye edilmiş gıdalar ve diyet takviyeleri, bir veya daha fazla besin maddesi ihtiyacını karşılamanın mümkün olmadığı durumlarda (örneğin, hamilelik gibi belirli yaşam evrelerinde) faydalıdır.
Sorumluluk Reddi
Diyet Takviyeleri Ofisi (ODS) tarafından hazırlanan bu bilgi notu, tıbbi tavsiyenin yerini almaması gereken bilgiler sağlar. Diyet takviyelerine olan ilginiz, bunlarla ilgili sorularınız veya bunların kullanımı ve genel sağlığınız için neyin en iyi olabileceği konusunda sağlık hizmeti sağlayıcılarınızla (doktor, kayıtlı diyetisyen, eczacı vb.) konuşmanızı öneririz. Bu yayında belirli bir ürün veya hizmetten söz edilmesi veya bir kuruluştan veya profesyonel toplumdan tavsiye alınması, ODS'nin o ürün, hizmet veya uzman tavsiyesi için onay verdiği anlamına gelmez.
Kaynakça:
Bu yazı Iron yazısından çevrilmiştir.
Not: Bu çeviri ODS tarafından kontrol edilmemiştir. Bu bilgi formunda yapılan değişiklikler 22 Mart 2021 tarihinde güncellendi.
Bikalite Notu: Bu yazı bir çeviri yazısı olduğundan bazı ifadeler, içerikler ve örnek verilen, yönlendirilen bilgi, belgeler Türkiye için geçerli olmayabilir. Bu yazı bilgi notu olması için çevrilmiştir. Genel sağlığınız için neyin iyi olabileceğini doktorunuza danışarak almanızı tavsiye ederiz. Bu yazıda belirli bir ürün veya hizmetten söz edilmesi veya bir kuruluştan veya profesyonel toplumdan tavsiye alınması, Bikalite'nin o ürün, hizmet veya uzman tavsiyesi için onay verdiği anlamına gelmez.
Uyarı Metni
