Vitaminler, vücudumuzun sağlıklı bir yapıda kalması için ihtiyaç duyduğu organik bileşiklerdir. A vitamini de diğer vitaminler gibi vücudumuzun yapısı için oldukça önemli bir rol oynar. Vücudumuzun bu temel bileşenlerinin vücuttaki eksikliği de fazlalığı da birçok önemli soruna yol açabilmektedir. Diş, kemik, yumuşak doku, cilt yapılarının sağlığına ve korunmasına yardımcı olan, karaciğerde depolanan ve yağda çözünen bir vitamin türü olan A vitamini için de benzer bir durum söz konusudur. Metropol yaşantısı ve iş yoğunluğunun arttığı günümüzde A vitamini eksikliği ve A vitamini fazlalığı yaygın bir problem olmaya başlamıştır. Bu problemlerin en büyük sebepleri ise; kötü beslenme, akıl sağlığında bozukluk ve alkol bağımlılığı diyebiliriz. Her ne kadar vitamin A eksikliği ve ve fazlalığının belirtileri kendini erken göstermese de, erken tanı sağlığınız için büyük bir adım olabilir. Bu yazımızda, “ Vitamin A eksikliği ve fazlalığı neden olur, belirtileri nelerdir ve nasıl giderilir? “ sorularına yanıt vermeye çalışacağız. İyi okumalar.
A Vitamini Eksikliği Nedir ve Neden Olur?
A vitamini diş, cilt ve yumuşak dokuların oluşmasına yardımcı olur. Ek olarak, göz retinasına renk veren pigmentleri üretmesiyle birlikte göz sağlığı için de önemli rol oynar. A vitamin eksikliği ise, kan ve dokularda A vitamininin yetersizliği durumunda oluşan bir sağlık sorunudur. Kişi sağlığı için herhangi bir adım atmaması durumunda, bu sorun kendini göz ve cilt sorunlarıyla gösterebilir. Geçici gece körlüğü ve kuru ya da pullu cilt sorunları da başlıca görülen rahatsızlıklardır. Eksik gıda alımı, özellikle de A vitamini bakımından oldukça zengin ürünler olan et, süt ve süt ürünlerinin az tüketilmesi bu sorunda temel rol oynar ve kişinin sağlığının bozulmasına neden olur.
A Vitamini Eksikliği Belirtileri
A vitamini eksikliği belirtileri kendini birçok farklı şekilde gösterebilir. En yaygın belirtiler ise şunlardır:
- Kuru Cilt: Bu sorun A vitamini eksikliği hastalıkları arasında en yaygın olanıdır. Vitamin A, deri hücrelerinin yenilenmesi için oldukça önemlidir. Ancak bu vitaminin yeterli alınmaması durumunda cilt kuruluğuna ve ciltte dökülmelere sebep olabilir.
- Göz Kuruluğu: Vitamin A eksikliğinin sebep olduğu bir başka temel problem göz kuruluğudur. Özellikle çocuklarda gözyaşı üretememe belirtisi olarak görülür. Daha ileri seviyede ise bu sorun görme bozukluğuna yol açabilir.
- Büyüme Bozukluğu: Hücrelerin yenilenmesinde önemli rol oynaması dolayısıyla vitamin A , özellikle çocukların büyümesinde belirleyicidir. Bu sebeple, vitamin A eksikliği çocuklarda geç büyümeye, büyüme bozukluklarına sebep olabilir. Erken teşhis sayesinde, takviye gıda ile sağlıklı önlemler alınabilir.
- Yaraların Geç İyileşmesi: Hücre yenilenmesindeki eksiklik yaraların geç iyileşmesine neden olur. Kimi zaman kapanmayan yaralar enfeksiyon ile daha kötü bir hal alabilir. Yaraların geç iyileşmesi durumu çoğu kişi tarafından kolay bir şekilde saptanamasa da bunun sebebi A vitamini eksikliği olabilir.
- Zayıf Bağışıklık Sistemi: A vitamini eksikliği vücudu savunmasız bir hale getirir. Bu yüzden, A vitamininin eksik olduğu bir kişide hastalıklara karşı dayanıksız olduğu gözlemlenebilir. Ağır bir hastalık geçirme durumunda ise hastanın toparlanması uzun sürer.
- Boğaz Enfeksiyonu: Sık sık görülen boğaz ağrısı ve enfeksiyonu da vitamin A eksikliğinin başlıca belirtilerindendir. Özellikle çocuk yaşlarda ortaya çıkan bu belirti erken teşhis sayesinde önlenebilir.
Beta Karoten / A Vitamini Eksikliği için Takviye Gıda Çeşitleri
A vitamini eksikliğini gidermeye yardımcı olacak kaliteli ve orijinal takviye gıdalar bikalite’de.
A Vitamini Eksikliğinde Görülen Hastalıklar
Vitamin A eksikliğinde görülen hastalıklar son zamanlarda oldukça artmıştır. Özellikle kişi başına düşen milli gelirin düşük olduğu ülkelerde insanların hayatını büyük ölçüde etkilemektedir. Eksikliği sonucunda en yaygın olarak görülen hastalık ise Kseroftalmidir. Kseroftalmi, korneanın kurumasının ve kalınlaşmasının neden olduğu bir hastalıktır.
İleri derece bir Kseroftalmi hastasında bir süre sonra görüş yetisinde azalma olur. Kimi zaman ise kornea bozuk bir hal alır ve görme yetisi tamamen kaybolur. Bununla birlikte, hastanın yaşı ne kadar genç olursa hastalığın şiddeti de bir o kadar fazla olur. Bu yüzden, genç yaştaki erken tanı bu sorun için de oldukça önemli.
Vitamin A eksikliğinde sıkça görülen bir başka hastalık ise kısırlıktır. Her ne kadar kısırlığın birden fazla sebebi olsa da A vitamininin eksikliği de oldukça önemlidir. Yeterli seviyede A vitamini alınmadığında birçok insan kısırlık sorunuyla karşılaşmaktadır. Özellikle çocuk yaştaki A vitamini eksikliği ileriki yaşlarda birçok çiftin çocuk sahibi olmasında büyük bir engel olarak durmaktadır.
Diş ve kemik yapısının kırılganlığı da A vitamini eksikliğinin sebep olduğu yaygın bir durumdur. Bu sorun çocuk yaşta az rastlansa da kişinin yaşının ilerlemesiyle birlikte daha ciddi bir hal almaya başlamakta, dişlerin dökülmesine ve kemiklerin kolayca kırılabilmesine, bir süre sonra iyileşemez / zor iyileşir bir duruma gelmesine yol açabilmektedir. Öte yandan, yüksek A vitaminli besin alımlarıyla bu sorun bir nebze azaltılabilir.
Bahsettiğimiz yaygın hastalıkların yanı sıra vitamin A eksikliği durumunda kişiler birçok farklı, yaygın olmayan hastalıkla da karşılaşabiliyor. Vitamin A eksikliğinin sebep olduğu diğer hastalıklar ise şunlardır:
- Cilt dökülmesi
- Cansız ve dökülen saçlar
- Bağırsak enfeksiyonu
- Uyku bozukluğu
- Kepek
- İdrar yolları iltihabı
- Büyüme hormonlarında eksiklik
- Düşük doğum
- Gözde iltihaplanma
Vitamin A Eksikliği Nasıl Giderilir?
Vitamin A eksikliğinin tedavisi, yetersiz alınan A vitaminin vücudun istediği seviyeye getirmektir. Bunu et ve süt ürünleri tüketerek karşılayabilirsiniz. Bu ürünlere ek olarak, yeşil yapraklı sebzeler olan ıspanak, lahana ve maydanoz gibi ürünleri tüketmek de sağlığınız açısından yararlı olacaktır.
A vitaminini yüksek derecede barındıran besinler tüketmek, Vitamin A eksikliği riskini en aza indirebilir. Öte yandan, A vitamini takviye edici gıda alımıyla da karşılanabilinir. A vitamini yönünden zengin bir besin yerine takviye gıda alımı bir diyetisyen öncülüğünde olabilir. Diyetisyen desteğiyle, destek gıda alımı bir süre sonra kendini zengin bir beslenme diyetine çevirebilir.
A Vitamini Fazlalığı Nedir ve Neden Olur?
Fazla A vitaminin zararları da eksikliği kadar vücudunuza zarar verebilir. A vitamini fazlalığı probleminin başlıca sebebi ise uzun süre yüksek dozda A vitamininin alımı olabilir.
Vücudun ihtiyacından fazla alınan A vitamini karaciğerde depolanır. A vitamini karaciğere zararları da bu durumda başlar. Fazlalığında en sık görülen rahatsızlık ise doğum kusurlarıdır. Ek olarak, A vitamin eksikliğinde görülen hastalıklardan biri olan kuru cilt sorunu da bir başka rahatsızlıktır.
A Vitamini Fazlalığı Belirtileri
A vitamini fazlalığı belirtileri kendini birçok farklı şekilde gösterebilir. Öte yandan, A vitamini fazlalığı belirtileri, bu bitaminin eksikliğinde görülen belirtilere göre daha azdır. En çok görülen belirtiler ise şunlardır;
Baş Dönmesi: Aşırı dozda A vitamini takviyesi almanın yan etkileri olabilir. Bunlardan en yaygını ise şiddetli baş dönmesidir. Takviye alımlarında dikkatli olmak bu sorunu ortadan kaldırabilir.
Eklem Yerlerinde Ağrı: A vitamini fazlalığı için bir başka yaygın belirti ise eklem yerlerindeki ağrıdır. Yüksek doz alımlarda bu ağrı şiddetini artırabilir.
İshal: Bu vitaminin fazla alınması durumunda kişiler ishal sorunuyla karşı karşıya kalabilir. Her ne kadar yaygın bir rahatsızlık da olsa bu sorununuzun temel kaynağı fazla derecede alınan A vitamini olabilir.
Kuru Cilt: Kuru cilt belirtisi, A vitamininin eksik alınması durumunda görülmesine rağmen, kimi durumlarda A vitamini fazlalığı kaynaklı da olabilir. Bu sebeple, cilt kuruluğu belirtisi vitami A ile ilişkilendirilir.
Bulanık Görme: Bulanık görme rahatsızlığı, bu vitamin fazla alındığında ortaya çıkan bir durumdur. A vitamini eksikliğinde olduğu gibi yüksek dozda vitamin A alımının da görüş yetisinde olumsuz etkileri olabilir.
Fazla A Vitaminin Zararları Nelerdir?
A vitamininin fazla alınması durumunda kişiler birçok sorunla karşılaşır. Bunlardan en önemli olanı doğumda oluşan kusurlardır. Kişinin A vitaminini fazla alması durumunda doğum kusurlarının olması yaygın görülen bir rahatsızlıktır. Bu sebeple, çocuk düşünme durumunda erken testlerin önemi büyüktür.
Doğum kusurlarına ek olarak, A vitaminini yüksek dozda alan kişilerde karaciğer rahatsızlığı görülebilir. Karaciğerde oluşan hasar ise kişinin gündelik hayatını zora sokabilecek sorunlar yaratabilir. Ciltte kuruluk ve sararma da fazla A vitamininin zararlarından başlıcalarındandır.
En İyi A Vitamini Takviyesi Bikalite'de
Vitamin ve diğer takviye gıda alımlarında kullanılan ürünün güvenli olması oldukça önemli bir husustur. Bikalite’de, ürünlere ve üretici firmalara ait olan belgeler hassasiyetle incelenir, yalnızca kalite kriterlerimize uygun ve orjinal ürünler beğeninize sunulur. Bikalite’deki multivitamin ve mineral takviyeleri doğru kullanıldığında sizin ve sevdiklerinizin günlük ihtiyaçlarınızı karşılar ve daha sağlıklı olmanızı sağlar. Bikalite’den gönül rahatlığıyla alışverişlerinizi yapabilirsiniz.
En İyi Beta Karoten / A Vitamini Takviye Markaları
Sağlığınıza değer katacak, günlük ihtiyacınız olan A vitamini takviyesini almanıza yardımcı destek gıda çeşitleri bikalite.com'da
Kaynakça:
- Signs and symptoms of vitamin A deficiency — and how to treat it
- Vitamin A Deficiency
- Vitamin A Deficiency
- Too much Vitamin A
- Vitamin A Deficiency Symptoms
- Vitamin A Supplements
- Vitamin A Excess (Vitamin A Toxicity)
- Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği
- Sağlık Beyanlı Ürünler Yönetmelik Taslağı
Uyarı Metni
