İşçi arıların ağaçların tomurcuk ve kabuklarını toplayıp salgı bezleri sayesinde ürettikleri propolis birçok faydaya sahiptir. Arılar bu ürünü petekleri temizlemek ve mumyalamak için kullansa da insanlar için durum aynı değil diyebiliriz. Birden fazla vitamine ev sahipliği yapan propolis mineral açısından da oldukça zengindir. Propolisin fenolik asit çeşitliliğinin de yüksek olması sebebiyle antioksidan bir yapıya da sahiptir. İçerdiği besleyici değerler sayesinde propolisin faydası için birkaç şey demek yeterli olmayacaktır (1, 2, 3). Bu sebeple, bu yazımızda propolis faydalarından bahsedeceğiz. İyi okumalar.
Propolisin Cilde Faydaları
Propolis oldukça faydalı bir gıda olması sebebiyle vücudun neredeyse her yerinde farklı faydalara sahip olabilir. Arı tutkalı olarak bilinen propolis, tarih boyunca tıbbi amaçlarla; antioksidan, antiseptik ve antibakteriyel özellikleri nedeniyle çeşitli tedavilerde kullanılmıştır. Ek olarak, propolisin cilde faydaları da fazladır. Birçok besleyici bileşiği içinde barındıran propolis, bu bileşiklerin arasında da yaygın olarak polifenol yani vücutta oluşabilecek hastalıklara ve yaralara iyi gelen bir antioksidan yapısına da sahiptir. Bu sebeple, özellikle cilt yüzeyinde meydana gelen kızarıklığa, iltihaplarda ve yanıklarda propolisin kullanımı iyileşmeyi hızlandırabilir. Ayrıca sivilce sonrası akne tedavisinde,güneş ışığı ve radyasyon gibi çevresel etkilerden oluşan cilt hasarlarında da antioksidan özelliği sayesinde koruma sağlar.
Ek olarak, cilt derisinin yenilenmesinde de büyük rol oynayabilen propolis, bu sayede cildin daha genç kalmasında yardımcı olabilir. Kimi yaşlanma karşıtı kozmetik ürünlerinde de propolisin olması yaygın bir durumdur (2, 4, 5).
Hamilelikte Propolis
Hamilelikte propolis kullanımı konusunda yapılan araştırmalar sayısı çok fazla olmamakla birlikte araştırma sonuçları spesifik olarak net bulguları ortaya çıkartmamıştır. Bu nedenle arı ürünleri ve propolisin kullanımı hamilelikte özelliklede alerji durumu söz konusu ise kullanılması uygun olmayacaktır. Propolis, potasyum, kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi birçok mineral içermesi nedeniyle hamilelikte kullanılması fetüs gelişimi açısından uygun gibi gözükse de yapılan araştırmalarda spesifik bir gelişme gözlemlenmemiştir. Ayrıca kış aylarında hasta olan hamileler için içerisinde bulunan vitaminlerin sağlığa yararlı gibi görünmesi size propolisin kullanımına teşvik edebilir fakat bilinmeyen bir alerjiniz varsa bu bebeğiniz için sağlıklı olmayabilir.
Hamilelik döneminde takviye edici gıda kullanımı için doktorunuza danışınız (6, 7).
Propolis Mideye Faydaları
Propolisin en çok araştırılan etkilerinden birisi antimikrobiyal aktivitesidir. Yaralara iyi gelmesi nedeniyle propolis ve aktiviteleri araştırılmaya devam etmektedir. Bu özelliği onu doğal yaraları iyileştirmede ve temiz tutmada propolisi doğal bir çözüm olarak karşımıza çıkartmaktadır. Bu durum ülser, gastrit ve reflü gibi mide rahatsızlıklarında da kullanım etkileri araştırılmakta ve umut verici sonuçlar alınmaktadır. Kullanımı mide rahatsızlığı oluşturabilecek bakterilerin azalmasında yardımcı olabilir (2). Araştırmalar umut verici olsada kesin olarak bir etkiden bahsetmek doğru olmayacaktır. Bu alanda yapılan araştırmalar devam etmektedir (1, 3).
Propolis Akciğere Faydaları
Kovid-19’ un akciğere etkisi nedeni ile propolis ürünlerine olan ilgiyi yeniden canlandırdı. Araştırmalara göre, propolis kanser büyümesini engelleyeceği gibi kanser hücrelerinin yenilendiği konusunda da bulgulara ulaştılar. Bu sebeple, akciğer ve cilt kanseri gibi kanser türlerinin hem oluşmasını etkileyebilir hem de mevcut kanser hücrelerinin yok olmasında yardımcı olabilir. Her ne kadar akciğere doğrudan bir etkisinin olup olmadığını henüz net olmasa da kovid-19 bu çalışmaların önünü açmış bulunmaktadır. Propolis zengin değerleri sayesinde vücudun daha sağlıklı kalmasını sağlayabilir. Fakat araştırmalar henüz net bulguları ortaya koymamaktadır. Böyle bir rahatsızlık durumunda doktorunuza danışmadan kullanımına başlamamalısınız (1, 2, 8).
Propolis Cinsel Faydaları
Arı ürünlerinin içerisindeki mineral ve vitaminler nedeni ile özellikle çocuk isteyen çiftlerin merak ettiği bir konu olan ‘’Propolisin cinsel faydaları nelerdir?’’ sorusu propolisin de popülerliğinin artmasıyla birlikte daha çok sorulmaya başladı. Fakat araştırmalar propolisin cinsel faydaları ile ilgili net bir bilgi vermemektedir. İçerisindeki mineraller sayesinde kişiye güç ve direnç kazandırması söz konusu olsada, propolisin cinsel faydaları tam olarak saptanamamıştır. Arı ürünlerine herhangi bir alerjik reaksiyonunuz varsa doktorunuza danışmadan kullanılmamasını tavsiye ediyoruz.
Propolis Siğil Tedavisinde Faydalı mı?
Siğiller her yaştan kişiler için sorun teşkil etmektedir. Propolisin antioksidan bir yapıya sahip olduğundan bahsetmiştik. Bu sayede, siğil tedavisi için de rahatça kullanılabilen bir üründür. Yapılan bir araştırmada 3 aylık inceleme sonucunda siğil hastalarında sırasıyla hastaların %75'inde ve %73'ünde kür sağlandı. Siğil olan bölgeye damlatılan propolis siğili kurutabilir. Öte yandan, uygulanan bölgenin temiz tutulması da iyileşmenin daha hızlı olmasını sağlayabilir (2, 9, 10).
Propolis Zararları ve Yan Etkileri
Propolisin yararları neredeyse tüm vücutta kendini gösterebilirken yanlış ve aşırı kullanımı istenmeyen sonuçları doğurabilir. Özellikle arı ürünlerine alerjisi olan bireylerde sonuçlar daha kötü olabilir.
Aşırı ya da yanlış bir şekilde cilde uygulanması da cilt yüzeyinde kabarmalara ve kaşıntıya sebep olabilir. Öte yandan, bu yan etkilerin yanı sıra, kişiden kişiye değişebilecek başka yan etkilerin görülmesi de muhtemeldir (11). Bu sebeple, propolisin kullanımını bir hekim eşliğinde yapmak en doğrusu olacaktır.
Propolis Alerjisi
Propolis alerjisi diğer arı ürünlerinin kullanımında görülebilen alerji semptomları ile eşleşmektedir. Özellikle aşırı kullanımında etkilerini daha sert gösterebilen propolis alerjisine dikkat edilmelidir. Aksi halde, ciltte ya da mide ve bağırsak gibi iç organlarda da etkilerini gösterebilir. Yapılan araştırmaya göre, propolis içeren ürünlerin kullanımındaki artış, propolise bağlı alerjik kontakt dermatit sıklığındaki lineer artışla paralel olmuştur. Başlangıçta propolise karşı temas alerjisi çoğunlukla mesleki maruziyeti olan kişilerde rapor edilmiştir, ancak mevcut vakaların çoğu, topikal olarak uygulanan veya oral yoldan alınan propolis içeren ürünlerin kullanımının sonucudur. Yutulan propolis alerjik temas dudak iltihabı, stomatit, ağız çevresi egzama, dudak ödem, ağız ağrısı, nefes darlığı ile sonuçlanmıştır.
Arı ürünlerinde içerisinde bulunan birçok mineral ve vitaminler sizde bilinmeyen alerjik reaksiyonunuzu tetikleyebilir. Ayrıca bilinen bir alerjik reaksiyonunuz mevcut ise doktorunuza danışmadan arı ürünleri takviye edici gıdalarına başlamamanızı tavsiye ediyoruz (11).
En İyi Propolis Bikalite’de
Propolisin ve diğer arı ürünlerinde kullanılan ürünün güvenli olması oldukça önemli bir husustur. Bikalite’de, ürünlere ve üretici firmalara ait olan belgeler hassasiyetle incelenir, yalnızca kalite kriterlerimize uygun ve orjinal ürünler beğeninize sunulur. Bikalite’deki propolis ve diğer arı ürünleri doğru kullanıldığında sizin ve sevdiklerinizin günlük ihtiyaçlarınızı karşılar ve daha sağlıklı olmanızı sağlar. Bikalite’den gönül rahatlığıyla alışverişlerinizi yapabilirsiniz.
Kaynakça:
- What Are The Benefits of Propolis
- Can You Use Honey to Treat Acid Reflux?
- The Benefits and Uses of Propolis
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20064186/
- Propolis
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6282378/
- https://pharmacy.mahidol.ac.th/journal/_files/2021-48-3_224-230.pdf
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0753332220308155
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5549483/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3120007/
- Propolıs - Uses, Side Effects, and More