Kolajen / Collagen vücutta bağ doku üretmek için kullanılan ve vücutta en çok bulunan proteindir (1). Ancak yaş ile birlikte azaldığı için farklı amaçlarla takviye edici gıda olarak kolajen takviyesi kullanımı oldukça yaygındır. Günümüzde hem bağ dokuları güçlendirmek için, hem de yaşlanma karşıtı olarak pek çok farklı collagen ürünlerine ulaşılabilmektedir. Ürün çeşitliliğinden ve collagen kullanımının yaygınlaşmasından dolayı ise “Kolajen kremi ne işe yarar?”, “Kolajen nasıl içilir?”, “Kolajen kilo yapar mı ?” gibi soruları da beraberinde getirmektedir. Bu nedenle bu yazıda kolajen hakkında merak edilen soruları yanıtlamaya çalıştık.
Kolajen Neye İyi Gelir?
Doğal olarak balık veya sığırdan üretilen kollajenler ihtiyaca göre kullanıldığında oldukça etkilidir. Collagenüzerine araştırmalar devam etse de şu ana kadar yapılan çalışmalar kolajen faydaları hakkında ipucu verebilecek düzeydedir. Yapılan araştırmalara göre kolajen takviyesinin cilt elastikiyetini geliştirdiği gözlemlenmiştir (1). Ayrıca osteoartrit sorununa başka bir ifadeyle eklem sorunlarına da faydalı olabileceği ifade edilmiştir (2). Öte yandan saç ve tırnak sağlığına da collage kullanımının faydalı olabileceği söylense de bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır (3).
Kolajen Aç Karnına mi İçilir?
Genel olarak takviye edici gıdaların sabah alınması gerekli gibi bir algı vardır. Collagen proteinden oluşan bir takviye gıdadır. Bu anlamda protein günün her saati vücut tarafından emilim gösterebilmektedir. O nedenle kollajenlerin aç veya tok karnına alınması arasında önemli bir fark yoktur.
Kolajen Ne Zaman İçilmeli?
Kolajen kullanımında zamanlama kollajenin kullanılış amacına göre değişebilmektedir. Ancak önceden belirtmek gerekir ki collagen alımında emilim açısından önemi bir fark gözlenmez. Bunun nedeni ise vücudun proteini herhangi bir zamanda kolaylıkla absorbe edebilmesidir (4). Kolajenin kullanış amacına göre kişi alım zamanlarını belirleyebilir. Bu noktada ise en önemli şey alınan takviyenin talimatlarına uyularak kullanılmasıdır.
Collagen Nasıl Kullanılır?
Genel olarak hidrolize, denatüre edilmiş ve jelatin olarak tüketilebilen farklı formlara sahip collagenler vardır. Hidrolize kolajenler genel olarak sıcak veya soğuk yiyecek ve içeceklere katılabilen ya da kapsül halinde de alınabilen kolajen tipidir. Denatüre kolajen ise tavuk kıkırdağından elde edilen ham kollajendir. Son olarak jelatin ise hayvansal kaynaklardan elde edilmiş pişmiş collagendir (5). Bu nedenle hangi collagen tipini kullandığınız nasıl kullandığınızla birebir orantılıdır. Bu anlamda kullanılan jelatinin talimatlarına uymak en güvenli yoldur.
Kolajen Ne Zaman Etkisini Gösterir?
Kolajenin kullanım amacına göre göstereceği etki süresi farklıdır. Aynı zamanda kişiden kişiye de etki gösterme süresi farklı olabilmektedir. Journal of Cosmetic Dermatology tarafından yayınlanan bir araştırmaya göre takviye edici gıda olarak kullanılan kollajenin cilt üzerinde 4. haftada ufak değişikliklerin farkedildiği 12. haftada ise oldukça etkili sonuçlara ulaşıldığı kaydedilmiştir (6). Yapılan bir başka araştırmada ise eklem ağrısı için 6 ay boyunca denatüre edilmemiş kolajen takviyesinin olumlu sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir (7). Ancak bahsedilen araştırmaların sonuçları kullanılan kollajen tipi, süresi ve dozuna göre farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenle collagen kullanımında sürenin uzman biri tarafından belirlenmesinde yarar vardır.
Kolajen Krem Ne İşe Yarar?
Collagen ilk olarak cilt kremleri ve serumları için kullanılmaya başlanmış olsa da günümüzde oral yol ile alınan kolajenin daha faydalı olduğuna dair araştırmalar mevcuttur (1). Bunun sebebi ise kollajenlerin cilt yüzeyine yakın olmamasıdır. Kolajenler cilt yüzeyine yakın olmadığı için kremdeki peptitlerin kolajene ulaşma olasılığı düşüktür. Bu nedenle kolajen krem etkisinin oral yolla alınan kolajen takviyelerinden daha az etkili olduğunu söylemek mümkündür.
Kolajen Kilo Aldırır mı?
Kolajen takviyesi ve kilo arasındaki bağlantı hakkında araştırmalar oldukça sınırlıdır. Ancak genel olarak kolajenin kilo aldırdığına dair kanıtlar mevcut değildir. Kolajen destek gıda olarak kullanıldığında doygunluk ve tokluk hissi yaşattığı için kilo vermeye yardımcı olma olasılığı daha yüksektir. Bu noktada kolajenin kilo vermeye yardımcı olabileceğine dair araştırmalar daha yoğunluktadır.
Kolajen Zayıflatır mı?
Kolajenin kilo ile ilişkisi incelenirken mevut farklı collagen tiplerinden yola çıkılmaktadır. Bu anlamda yapılan araştırmaya göre paten balığından elde edilen kollajenin vücut yağını azaltmaya yardımcı olabileceği kayıtlara geçmiştir (8). Öte yandan kolajen alımının vücutta tokluk hormonlarını arttırdığı yayımlanan başka bir araştırmada ifade edilmiştir (9). Bundan dolayı kolajen zayıflamaya yardımcı olabilir.
Kolajen Kaç Yaşında Kullanılır?
Vücutta kollajenler 40 yaşa kadar her sene %1 oranında kayba uğrar (5). Azalmaya başlaması ise 20’li yaşlarla birlikte gerçekleşir. Bu nedenle özellikle 20’li yaşların bitiminde kolajen yönünden destek alınmaya başlanabilir. Ancak ne kadar süre ve dozda alınacağını en iyi doktorunuz belirleyecektir.
Kolajen Kullanmak Zararlı mı?
Collagengenelde güvenli kabul edilir ve zararları üzerine yeteri kadar araştırma bulunmamaktadır. Ancak takviye edici gıda olarak kolajenin alımında bazı durumlarda yan etki oluşabilir. Bunlar; doygunluk hissi, göğüste ağrılı yanma ve ağızda kötü tat şeklinde görülebilmektedir (11). Ayrıca kullanılan kolajenin güvenilir olması içinde mikrobiyal kirleticiler, ağır metaller gibi zararlı bileşenlere karşı koruma sağlar.
Eklem Ağrıları için Kolajen Faydalı mıdır?
Yaşla birlikte vücuttaki kolajen miktarı azalmaktadır. Buna bağlı olarak ise eklem ağrıları veya eklemde meydana gelen osteoartrit gibi rahatsızlıkların oluşması için risk faktörü oluşmaktadır. Osteoartrit eklem kıkırdağının aşınması ile birlikte oluşan eklem ağrıları ve eklemlerde sertlik durumudur (12). Yeteri kadar kollajene sahip olmak eklemlerin aşınma riskini azaltabilmektedir.
Cilt için Hangi Kolajen Kullanmalı?
Collagen, cildin elastikiyetini artırmada ve cildin nemli kalmasında rol oynamaktadır (10). Yaşlandıkça cilt daha çok kurur ve kaşınır. Yapılan bazı çalışmalarda ağız yoluyla alınan kolajen takviyesinin ciltteki kırışıklıkları ve kuruluğu azaltmada yardımcı olabileceği gözlemlenmiştir (14). Bu nedenle cilt için ağız yoluyla alınabilen kollajenler tercih edilmelidir.
Bikalite olarak ürünlerin kalite ve onay belgeleri uzman ekip tarafından kontrol edilmektedir. Kontrol edilen ürünler ise üreticisinden veya distribütöründen doğrudan size ulaştırılmaktadır. Bu anlamda Bikalite ürünlerini güvenle kullanabilir ve deneyimlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynakça:
- Collagen | The Nutrition Source | Harvard TH Chan School of Public Health
- Collagen Hydrolysate for The Treatment of Osteoarthritis and Other Joint Disorders: A Review of The Literature
- Health Benefits of Collagen: Pros and Cons, Nutrition, and More
- How Much Protein Can The Body Use in A Single Meal for Muscle-Building? Implications for Daily Protein Distribution
- How Much Collagen Should You Take per Day?
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jocd.12174
- Efficacy and Tolerability of an Undenatured Type II Collagen Supplement in Modulating Knee Osteoarthritis Symptoms: A Multicenter Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Study
- Effect of Oral Ingestion of Low-Molecular Collagen Peptides Derived from Skate (Raja Kenojei) Skin on Body Fat in Overweight Adults: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial
- Clinical Evidence and Mechanisms of High-Protein Diet-Induced Weight Loss
- Collagen for Weight Loss: How Supplements May Help
- A Double-Blind, Placebo-Controlled, Randomised, Clinical Study on The Effectiveness of Collagen Peptide on Osteoarthritis
- Role of Age-Associated Alterations of the Dermal Extracellular Matrix Microenvironment in Human Skin Aging: A Mini-Review